adwokat z urzędu Archives - Strona 3 z 4

Subsydiarny akt oskarżenia, czyli możesz sam zostać prokuratorem …

Każdy pokrzywdzony ma prawo samodzielnie szukać sprawiedliwości, jeśli organy ścigania dwukrotnie nie znajdą podstaw do wszczęcia postępowania przygotowawczego lub też prowadzone postępowanie dwukrotnie umorzą. Subsydiarny akt oskarżenia może być wniesiony przez pokrzywdzonego jedynie po przeprowadzeniu następujących sześciu kroków:

pokrzywdzony zawiadomił prokuraturę o możliwości popełnienia przestępstwa;
prokurator jednak wydał postanowienie o odmowie wszczęcia lub o umorzeniu postępowania przygotowawczego;
pokrzywdzony wniósł zażalenie na takie postanowienie prokuratora do sądu;
sąd karny uchylił postanowienie o odmowie wszczęcia lub o umorzeniu postępowania przygotowawczego, wskazując jakie okoliczności należy wyjaśnić;
prokurator, po przeprowadzeniu czynności wskazanych przez sąd karny, ponownie wydał postanowienie o umorzeniu postępowania lub odmowie jego wszczęcia;
pokrzywdzony, w terminie miesiąca od doręczenia mu zawiadomienia o postanowieniu prokuratora, może wnieść subsydiarny akt oskarżenia.

Trzeba pamiętać, że termin miesięczny do wniesienia subsydiarnego aktu oskarżenia (art. 55 § 1 k.p.k.) liczy się od daty doręczenia pokrzywdzonemu zawiadomienia o postanowieniu prokuratora o ponownym umorzeniu postępowania przygotowawczego lub odmowie jego wszczęcia.

Sam subsydiarny akt oskarżenia musi być sporządzony oraz podpisany przez adwokata lub radcę prawnego (art. 55 § 2 k.p.k.). Chodzi o to, aby profesjonalny prawnik ocenił czy istnieją podstawy do wniesienia subsydiarnego aktu oskarżenia oraz aby sama treść pisma nie była nacechowana zbytnim zaangażowaniem emocjonalnym pokrzywdzonego, a także aby subsydiarny akt oskarżenia dotyczył konkretnego czynu zabronionego a nie wszystkich krzywd, jakie kiedykolwiek doznał poszkodowany od sprawcy.

Ponieważ subsydiarny akt oskarżenia musi być sporządzony i podpisany przez profesjonalnego prawnika (adwokat, radca prawny) toteż w czasie, kiedy biegnie termin do wniesienia subsydiarnego aktu oskarżenia, pokrzywdzony może złożyć do właściwego sądu wniosek o wyznaczenie pełnomocnika z urzędu w celu sporządzenia tego aktu oskarżenia.

Warto też pamiętać, że subsydiarny akt oskarżenia musi być odpowiednio opłacony, zgodnie z wymogami określonymi w art. 621 § 1 k.p.k.; zryczałtowana opłata wynosi 300 zł.

W trakcie procesu karnego może okazać się, że trzeba przeprowadzić określone czynności dowodowe. Sąd karny rozpoznając sprawę może z urzędu lub na wniosek pokrzywdzonego – stosując odpowiednio art. 488 § 2 k.p.k. – zlecać Policji przeprowadzenie określonych czynności dowodowych.

Warto też wspomnieć o pewnym negatywnym aspekcie złożenia subsydiarnego aktu oskarżenia. Poszkodowany będzie miał obowiązek poniesienia kosztów procesu, w sytuacji, gdy sąd karny wyda wyrok uniewinniający (art. 640 k.p.k.).

Foto dzięki uprzejmości nixxphotography / freedigitalphotos.net

Dobrowolne poddanie się egzekucji (art. 777 k.p.c.)

Udowodnienie swych racji przed sądem cywilnym lub gospodarczym wymaga i czasu i pieniędzy. Oraz dużej dozy cierpliwości. Ale przepisy postępowania cywilnego przewidują też różne ułatwienia dla wierzyciela, skracające wyboistą drogę pomiędzy powstaniem zobowiązania dłużnika a jego wykonaniem. Przykładem takiego ułatwienia jest – oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji na rzecz oznaczonego wierzyciela, złożone w akcie notarialnym. Posiadając takie dobrowolne poddanie się egzekucji dłużnika (art. 777 k.p.c.) wierzyciel, zamiast długotrwałego procesu sądowego, w którym musi udowodnić swoje roszczenie, może znacznie szybciej wyegzekwować wierzytelność wobec dłużnika, korzystając z uproszczonego postępowania o nadanie klauzuli wykonalności na akcie notarialnym zawierającym oświadczenie dłużnika o dobrowolnym poddaniu się odpowiedzialności.

Oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji, złożone w akcie notarialnym, musi zawierać elementy wskazane w art. 777 § 1 pkt 4-6 k.p.c.. Nad prawidłowością oświadczenia będzie czuwał notariusz, który ma sporządzić to oświadczenie. Niemniej jednak warto pamiętać, że ten akt notarialny musi zawierać prawidłowe oznaczenie wierzyciela i dłużnika, dokładny opis tego do czego dłużnik jest zobowiązany, w tym wskazanie warunków uprawniających wierzyciela do zażądania nadania przez sąd klauzuli wykonalności na dobrowolnym poddaniu się egzekucji dłużnika, a także opisanie praw wierzyciela w przypadku, gdy dłużnik nie wykonał swojego zobowiązania.

Sąd, który otrzymał wniosek o nadanie klauzuli wykonalności na akcie notarialnym zawierającym oświadczenie dłużnika o dobrowolnym poddaniu się egzekucji, w sposób uproszczony bada czy spełnione są wszystkie warunki prowadzące do nadania klauzuli wykonalności.

W postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności sąd ustala, czy oświadczenie dłużnika zawierające dobrowolne poddanie się egzekucji odpowiada warunkom formalnym tytułu egzekucyjnego opisanym w art. 777 k.p.c. oraz czy nastąpiło spełnienie się warunków umożliwiających nadanie tej klauzuli aktowi notarialnemu. Wierzyciel przekazując do sądu akt notarialny musi też dołączyć dowód na to, że oznaczone w akcie notarialnym zdarzenie faktycznie miało miejsce (np.: nastąpiło wydanie nieruchomości a dłużnik w terminie nie zapłacił ceny sprzedaży). Wierzyciel może tego dowieść jedynie dowodem w formie dokumentu urzędowego lub prywatnego z podpisem urzędowo poświadczonym (np.: oświadczenia z podpisem notarialnie poświadczonym; art. 786 k.p.c.).

Z praktycznego punktu widzenia warto też wskazać, że nawet jeśli sąd odmówi nadania klauzuli wykonalności na akcie notarialnym zawierającym oświadczenie dłużnika o dobrowolnym poddaniu się egzekucji (np.: upłynął termin, do którego wierzyciel mógł wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności) to taki akt notarialny jest dokumentem urzędowym, uprawniającym wierzyciela do złożenia pozwu w postępowaniu nakazowym (art. 485 § 1 pkt 1 k.p.c.), a więc wiąże się to ze znacznie niższymi kosztami procesu oraz szybszym otrzymaniem nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym.

Co może zrobić dłużnik po uzyskaniu informacji o nadaniu klauzuli wykonalności na akcie notarialnym zwierającym jego oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się odpowiedzialności? Po pierwsze, dłużnik może złożyć zażalenie do sądu na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności, jeśli zauważył uchybienia formalne postępowaniu prowadzącym do nadania tej klauzuli (np.: brak dokumentu urzędowego lub prywatnego stwierdzającego zdarzenie, od którego było uzależnione wykonanie tytułu egzekucyjnego). Jeśli jednak klauzula wykonalności została nadana prawidłowo to dłużnikowi w określonych sytuacjach będzie przysługiwać powództwo opozycyjne (art. 840 k.p.c.) o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego (np.: w sytuacji wygaśnięcia zobowiązania dłużnika).

Foto dzięki uprzejmości Idea go / freedigitalphotos.net

Pozew a pozwany to zagraniczna firma – europejski nakaz zapłaty

Relacje handlowe z podmiotami zagranicznymi to już codzienność każdego, nawet najmniejszego, przedsiębiorcy polskiego. Relacje z kontrahentami z innych krajów Unii Europejskiej pozwalają na uzyskiwanie lepszych wyników finansowych. Jednak co zrobić, gdy kontrahent zagraniczny zaprzestał regulowania faktur? Czy koniecznie trzeba szukać prawnika zagranicznego do poprowadzenia sprawy o zapłatę? W sytuacji, gdy pozwany to zagraniczna firma pochodząca z innego kraju UE wyjściem może być europejskie postępowanie nakazowe prowadzone przed polskim sądem. Europejskie postępowanie nakazowe, w którym sąd wydaje europejski nakaz zapłaty, regulowane jest przez przepisy rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiającego postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty. Przepisy tego rozporządzenia obowiązują we wszystkich (prócz Danii) państwach Unii Europejskiej.

Wszczęcie postępowania w trybie europejskiego postępowania nakazowego jest możliwe, jeśli:

sprawa pomiędzy dwoma podmiotami, pochodzącymi z różnych krajów UE, jest sprawą o charakterze cywilnoprawnym (lub wynikającą z przepisów prawa handlowego). Poza zainteresowaniem będą więc m.in. sprawy podatkowe, celne, administracyjne, upadłościowe;
sprawa dotyczy roszczenia pieniężnego, które jest wymagalne w momencie złożenia pozwu w sądzie;
sprawa może być rozpatrywana przez sąd miejsca zamieszkania pozwanego (np.: nie ma innego prawomocnego orzeczenia w tej sprawie), pozew został prawidłowo wypełniony oraz powództwo nie jest oczywiście bezzasadne.

Na początku należy ustalić, który sąd będzie właściwy do rozpoznania pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty. Pomocne w tym będą przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22.12.2000r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych. Przepis zawarty w art. 5 rozporządzenia Rady (WE) 44/2001 stanowi, iż osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, może być pozwana w innym Państwie Członkowskim, jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy – przed sąd miejsca, gdzie zobowiązanie zostało wykonane albo miało być wykonane. Przepis zawarty w art. 5 rozporządzenia Rady (WE) 44/2001 rozróżnia dwie sytuacje: (i) sprzedaż rzeczy ruchomych oraz (ii) świadczenie usług. Sądem właściwym dla rozpoznania sprawy o wydanie europejskiego nakazu zapłaty w przypadku sprzedaży rzeczy ruchomych będzie sąd miejsca, gdzie rzeczy te zgodnie z umową zostały dostarczone albo miały zostać dostarczone, zaś w przypadku świadczenia usług – sąd właściwy dla miejsca, w którym usługi zgodnie z umową były świadczone albo miały być świadczone (zasadniczo będzie to więc siedziba usługodawcy, np.: siedziba tłumacza, biura rachunkowego, kancelarii adwokackiej, itp.).

Pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty trzeba opłacić opłatą sądową. Opłata sądowa wynosi 5% wartości przedmiotu sporu, jednakże opłata sądowa nie może być niższa niż 30 zł i nie może przekroczyć 100.000 zł. Jeśli pozwany nie wniesie sprzeciwu i europejski nakaz zapłaty uprawomocni się to sąd wydający ten nakaz zwróci ¾ wpłaconej opłaty sądowej powodowi.

Jeżeli pozew został prawidłowo przygotowany (wg formularza A określonego w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 1896/2006) to sąd powinien wydać, zasadniczo w terminie 30 dni od wniesienia pozwu, europejski nakaz zapłaty.

Pozwany może sprzeciwić się wydanemu europejskiemu nakazowi zapłaty w terminie 30 dni od doręczenia mu tego nakazu. Sprzeciw wnosi się na formularzu F, określonego w załączniku VI do rozporządzenia (WE) nr 1896/2006. Formularz ten jest dołączany do przesyłki dla pozwanego z europejskim nakazem zapłaty. W sprzeciwie pozwany musi wskazać, że kwestionuje roszczenie, lecz nie musi na tym etapie postępowania wyjaśniać powodów złożenia sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty.

Jeśli pozwany nie wniesie sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty do sądu, który wydał ten nakaz (kraj wydania europejskiego nakazu zapłaty), to europejski nakaz zapłaty staje się wykonalny (sąd stwierdzi to nadając klauzulę wykonalności).

Postępowanie egzekucyjne prowadzone jest już według zasad obowiązujących w kraju, w którym ma miejsce zamieszkania pozwany (kraj wykonania europejskiego nakazu zapłaty). Europejski nakaz zapłaty jest uznawany i wykonywany we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej (z wyjątkiem Danii) bez potrzeby dodatkowego stwierdzania, iż europejski nakaz zapłaty jest wykonalny w kraju miejsca zamieszkania pozwanego.

Foto dzięki uprzejmości Stuart Miles / freedigitalphotos.net

Pełnomocnik z urzędu w postępowaniu administracyjnym lub podatkowym

Jak pisałem we wcześniejszych wpisach, osoba uboga lub nieporadna może zażądać pełnomocnika z urzędu, który to będzie ją reprezentował w sądowym postępowaniu cywilnym. Podobnie jest z osobami mającymi styczność z organami ścigania lub sądem karnym, gdyż osoba spełniająca odpowiednie przesłanki (wiek poniżej 18 lat, osoba głucha, niema lub niewidoma, osoba, która nie jest w stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny, itp.) może uzyskać obrońcę z urzędu, za którego nie płaci.

A czy możliwość zażądania pełnomocnika z urzędu przysługuje osobom, które chcą coś załatwić w urzędzie gminy lub urzędzie skarbowym? Czy w przypadku otrzymania negatywnej decyzji, od której służy odwołanie do organu wyższego stopnia, osobie ubogiej przysługuje prawo do zażądania pełnomocnika z urzędu?

Przepisy regulujące postępowanie przed urzędami – Kodeks postępowania administracyjnego oraz postępowanie przed organami podatkowymi (urzędami skarbowymi, izbami skarbowymi, urzędami kontroli skarbowej) – Ordynacja podatkowa nie przewidują możliwości przyznawania osobom nieporadnym lub ubogim prawa do pełnomocnika z urzędu. Niemniej jednak, wiele jest spraw administracyjnych lub podatkowych, które wymagają pomocy wykwalifikowanego i profesjonalnego prawnika (adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego). Czasem, uzasadnienie decyzji może być napisane trudnym, niezrozumiałym językiem urzędniczym, że osoba nie mająca wykształcenia prawniczego nie jest w stanie zrozumieć, czy decyzja jest dla niej korzystna czy też wręcz przeciwnie.

Zawsze warto też uważnie przeczytać załączone do decyzji lub postanowień pouczenia i korzystać z przysługujących stronie postępowania administracyjnego (podatkowego, kontrolnego) praw do odwołania lub zażalenia, gdyż organ drugiej instancji ma obowiązek ponownie i samodzielnie ocenić sprawę przekazaną mu w związku z odwołaniem lub zażaleniem. Uzasadnienie odwołania lub zażalenia nie musi być w szczególny sposób napisane – wystarczy wskazać, dlaczego strona uważa, że wydana decyzja lub postanowienie jest nieprawidłowe. Więcej na temat odwołania się w sprawach podatkowych we wpisie: Odwołanie od decyzji podatkowej.

Osoba chcąca działać za pomocą prawnika przed organem administracji może zawsze skorzystać z pomocy pełnomocnika z wyboru. W postępowaniu administracyjnym lub podatkowym nie istnieją szczególne wymogi formalne odnośnie pełnomocnictwa. Jednakże pełnomocnictwo musi być udzielone albo na piśmie i złożone do akt sprawy albo też może być udzielone ustnie i zgłoszone do protokołu. Zawsze jednak organ administracji musi być poinformowany o powołaniu pełnomocnika przez stronę oraz o jego odwołaniu.

Foto dzięki uprzejmości iosphere / freedigitalphotos.net

Ustalenie prawa do spadku u notariusza

Od pewnego czasu spadkobiercy mogą wybrać sposób potwierdzenia nabycia praw do spadku po śmierci spadkodawcy. Do wyboru jest droga sądowa – wniosek o stwierdzenie nabycia spadku albo skorzystanie z usług notariusza, czyli sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia.

Opiszę w tym wpisie tę drugą możliwość a więc sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia u notariusza. Aby notariusz mógł przystąpić do sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia najpierw musi być spełnionych kilka warunków, m.in.: nie może istnieć konflikt pomiędzy spadkobiercami (np.: kto jest a kto nie jest spadkobiercą); okoliczności sporządzenia testamentu, jeśli takowy istnieje, muszą być bezsporne; zmarły nie może być cudzoziemcem ani też w skład spadku nie może wchodzić nieruchomość położona za granicą oraz wszyscy spadkobiercy muszą się osobiście stawić w kancelarii notarialnej.

Jakie dokumenty należy przygotować do wizyty u notariusza? W zależności od skomplikowania sprawy notariusz może zażądać różnych dokumentów. Zasadniczo notariusz poprosi co najmniej o przedstawienie oryginałów następujących dokumentów: odpisu aktu zgonu spadkodawcy; odpisów aktów urodzenia (i ewentualnie małżeństwa) wszystkich spadkobierców; oryginałów testamentów, jeśli były sporządzone, akty własności nieruchomości, postanowienia o zasiedzeniu nieruchomości, wypisy z rejestru gruntów, itp.

Na początku notariusz sporządza protokół dziedziczenia, który zawiera oświadczenia spadkobierców m.in. dotyczące tego, jakie osoby są spadkobiercami, ile spadkodawca pozostawił testamentów (lub o braku testamentu), potwierdzenie, że nie było wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, nie toczy się postępowanie spadkowe ani też nie został już sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia, potwierdzenie, że w skład spadku nie wchodzi gospodarstwo rolne, potwierdzenie, że spadkodawca w chwili śmierci nie był cudzoziemcem, itp.

Spadkobiercy składają też przed notariuszem oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

Następnie, na podstawie sporządzonego protokołu dziedziczenia, notariusz przygotowuje akt poświadczenia dziedziczenia. Akt poświadczenia dziedziczenia jest niezwłocznie rejestrowany przez notariusza w odpowiednim rejestrze. Zarejestrowany notarialny akt poświadczenia ma taką samą moc prawną co prawomocne sądowe postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku (art. 95j ustawy o notariacie). Postępowanie przed notariuszem charakteryzuje się sprawnością i szybkością przeprowadzenia ustalenia prawa do spadku.

Warto pamiętać, że po zarejestrowaniu przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia powstaje u spadkobierców obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn. Spadkobiercy mogą skorzystać ze zwolnienia z tego podatku, pod warunkiem, że zgłoszą, na formularzu SD-Z2, nabycie w drodze spadku składników majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza. Takie zgłoszenie musi być dokonane przez każdego spadkobiercę odrębnie.

Foto dzięki uprzejmości Evgeni Dinev / freedigitalphotos.net

Uporczywe niewpłacanie podatku

Niektórzy przedsiębiorcy twierdzą, że niepłacenie na czas podatków jest najprostszym i najtańszym na rynku kredytem. Jednakże w pakiecie z tym „kredytem” można narazić się na postępowanie karno-skarbowe. Wykroczenie skarbowe, polegające na uporczywym niewpłacaniu podatku (art. 57 kodeksu karno-skarbowego), jest jednym z najczęściej stawianych zarzutów w praktyce karno-skarbowej. Zasadniczo czyn ten popełniany jest w ten sposób, że sprawca składa deklaracje podatkowe, ale nie uiszcza w terminie ujawnionego w tej deklaracji podatku. Osobą, która może popełnić wykroczenie polegające na uporczywym niewpłacaniu podatku, będzie podatnik albo osoba odpowiedzialna za zajmowanie się sprawami gospodarczymi podatnika (art. 9 § 3 kodeksu karno-skarbowego). Osobą odpowiedzialną może też być wspólnik spółki cywilnej, który odpowiada za niewpłacony na czas podatek VAT obliczony od prowadzonej przez spółkę cywilną działalności gospodarczej.

Jednocześnie przepis zawarty w art. 57 kodeksu karno-skarbowego wzbudza najwięcej kontrowersji, ponieważ zawiera niedookreślone słowo – „uporczywy”. Nie każde niewpłacenie podatku będzie podlegało karze grzywny. Niewpłacanie podatku musi mieć charakter uporczywy.

Zdaniem komentatorów musi istnieć pewna powtarzalność zachowania sprawcy polegająca na tym, że kilkakrotnie nie wpłacił podatku w terminie. A więc jednorazowe niewpłacenie podatku w terminie nie powinno prowadzić do odpowiedzialności karno-skarbowej, choć w doktrynie prawa karnego są także w tej materii zdania odmienne. Wydaje się, iż pojęcie uporczywe należy zdefiniować jako stan podlagający na powtarzającym się niepłaceniu podatku w terminie oraz trwałe utrzymywanie się tego stanu niepłacenia podatku. Istotnym elementem jest też negatywny stosunek sprawcy do zapłaty podatku w terminie (umyślność w zamiarze bezpośrednim) – ten element musi być udowodniony przez oskarżyciela publicznego.

Momentem popełnienia czynu jest ostatni dzień na zapłatę podatku (np.: do każdego 25 miesiąca jeśli chodzi o VAT, itp.). Ustalenie tej daty jest bardzo istotne, gdy chcemy sprawdzić czy nie nastąpiło przedawnienie karalności czynu (art. 44 § 4 k.k.s.), a więc czy upłynęło 5 lat (lub 10 lat) od ostatniego dnia, w którym miał być zapłacony podatek. Na przykładzie – jeśli podatnik nie zapłacił podatku VAT za październik 2014 roku (termin płatności – 25 listopada) to karalność tego czynu zasadniczo przedawni się z 26 listopada 2019 roku (lub 26 listopada 2024 roku, gdy przedstawiono zarzuty konkretnej osobie).

Zapłata zaległości podatkowej przed wszczęciem postępowania w sprawie o wykroczenie skarbowe (przed datą wydania postanowienia o wszczęciu dochodzenia) umożliwia zastosowanie przez sąd karny odstąpienia od wymierzenia kary (art. 57 § 2 k.k.s.).

Foto dzięki uprzejmości sakhorn38 / freedigitalphotos.net

Wyrok zaoczny

Wyrok zaoczny wydawany jest najczęściej w sytuacji, gdy pozwany mimo doręczenia mu pozwu i zawiadomienia o rozprawie, nie odpowie na żądania powoda w odpowiedzi na pozew i nie stawi się w sądzie na pierwszej rozprawie a stanowisko powoda opisane w pozwie (m.in. dołączone dowody) nie budzi większych zastrzeżeń sądu, w tym co do ich prawdziwości. Przed wydaniem wyroku zaocznego sąd nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz jedynie weryfikację stanowiska powoda. Po wydaniu wyroku zaocznego sąd przesyła odpis wyroku zaocznego obu stronom – powodowi (czyli stronie, która złożyła pozew i np.: zażądała od pozwanego zapłaty) oraz pozwanemu (czyli osobie, od której powód żąda określonego zachowania, np.: dokonania zapłaty).

Pozwany otrzymując wyrok zaoczny może:

(1) wykonać to, co jest wskazane w wyroku zaocznym (np.: zapłacić powodowi żądaną przez niego kwotę);

(2) złożyć sprzeciw od wyroku zaocznego, w terminie dwóch tygodni od otrzymania przesyłki sądowej zawierającej ten wyrok.

Do złożenia sprzeciwu od wyroku zaocznego należy się dobrze przygotować, ponieważ sprzeciw oprócz tego, że musi spełniać szereg wymogów formalnych wynikających z art. 126 i następnych k.p.c. to powinien też zawierać zarzuty przeciwko żądaniu pozwu oraz przedstawić fakty i dowody na poparcie podnoszonych przez pozwanego zarzutów. Jak pozwany może bronić się w trakcie procesu cywilnego opisałem we wpisie – Jak bronić się w sądzie cywilnym. Tam też wyjaśniam co to są zarzuty procesowe. Pozwany może też przeciwko powodowi wytoczyć powództwo wzajemne (np.: powód żąda zapłaty ceny a sam jest winny pozwanemu zwrot pożyczki).

Należy pamiętać, że wyrok zaoczny otrzymuje z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności (art. 333 § 1 pkt 3 k.p.c.), a więc wyrok taki, mimo że nie jest orzeczeniem prawomocnym, stanowi tytuł egzekucyjny (art. 777 § 1 pkt 1 k.p.c.). Powód więc może, po otrzymaniu wyroku zaocznego, zażądać nadania mu klauzuli wykonalności na wyroku zaocznym i przekazać taki wyrok komornikowi z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Dlatego też w sprzeciwie od wyroku zaocznego pozwany powinien zażądać, aby sąd zawiesił rygor natychmiastowej wykonalności nadany wyrokowi zaocznemu. Oczywiście żądanie takie pozwany musi odpowiednio uzasadnić, np.: wskazując, że jego nieobecność na rozprawie była niezawiniona (choroba, wypadek losowy, itp.).

Warto pamiętać, iż sprzeciw trzeba opłacić opłatą sądową. Zasadą jest, że od sprzeciwu sąd pobiera połowę należnej w sprawie opłaty, zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Jeśli pozwany nie opłaci prawidłowo sprzeciwu to sąd wezwie go do uiszczenia wpłaty w terminie tygodniowym pod rygorem odrzucenia nieopłaconego sprzeciwu przez sąd.

Foto dzięki uprzejmości Marc Aert / freedigitalphotos.net