postępowanie sądowe Archives - Strona 14 z 15

E-sąd wysłał nakaz zapłaty na nieprawidłowy adres

Elektroniczne postępowanie upominawcze w znacznej części wykorzystywane jest przez duże firmy windykacyjne do obsługi małych, nie większych niż tysiąc złotych, długów. Ponieważ to postępowanie jest znacznie uproszczone (korespondencja elektroniczna, brak obowiązku dołączania dowodów) oraz masowe (masowe paczki pozwów z tysiącami roszczeń) to też i kontrola poprawności przygotowania pozwu przez wierzyciela jest często iluzoryczna. Z praktyki można podać przykłady, gdy składane pozwy dotyczą dawno zapłaconych długów, długów przedawnionych a nawet i nie istniejących. Zdarzają się też błędy dotyczące danych dłużnika, w tym podawanie nieaktualnych lub złych adresów zamieszkania.

Co dalej się dzieje? Listonosz próbuje doręczyć nakaz zapłaty, ale w większości przypadków przesyłka z e-sądu nie jest podejmowana – czeka na dłużnika przez 14 dni w placówce pocztowej a następnie jest odsyłana z powrotem do e-sądu. Ponieważ na liście najczęściej nie ma informacji dlaczego dłużnik nie odebrał przesyłki w terminie to sąd uznaje, iż doszło do zastępczego doręczenia nakazu zapłaty. Jest to pewna fikcja prawna, uznająca iż dłużnikowi umożliwiono zapoznanie się z korespondencją z sądu a jeśli on nie skorzystał z tego prawa – to nie ma to znaczenia dla postępowania sądowego. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy przesyłka z sądu jest zaadresowana na nieprawidłowy adres dłużnika i taki list wraca do sądu wyłącznie z adnotacją „nie podjęto w terminie”.

Ponieważ w wymaganym terminie (o którym nie wie dłużnik) nie złożono sprzeciwu od nakazu zapłaty to też taki nakaz uprawomocnia się a wierzyciel przekazuje sprawę do komornika. Dopiero na tym etapie dłużnik dowiaduje się o zakończonym już postępowaniu sądowym.

Co więc taki dłużnik powinien zrobić?

Dłużnik powinien złożyć dwa pisma do e-sądu: (1) wniosek o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu oraz (2) sprzeciw od nakazu zapłaty.

We wniosku o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu dłużnik musi wyjaśnić dlaczego nie odebrał nakazu zapłaty. Można wskazać, że nakaz zapłaty został wysłany na nieaktualny lub niewłaściwy adres pozwanego. Takie twierdzenie musi być odpowiednio udokumentowane; do pisma można więc dołączyć dowody wskazujące, iż dłużnik nie mieszka pod adresem na który został wysłany nakaz zapłaty. Przykładowo mogą to być: zaświadczenie o przemeldowaniu dłużnika, rachunki za media, telefon, itp., przesyłane na inny adres zamieszkania dłużnika. Należy pamiętać, iż wniosek o przywrócenie terminu należy wysłać do sądu w terminie siedmiu dni od dnia w którym dłużnik dowiedział się o wydanym nakazie zapłaty.

Jeśli sąd uzna argumentację dłużnika, to uchyli postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty oraz uwzględni sprzeciw od nakazu zapłaty uchylając go. O uchyleniu klauzuli wykonalności zostanie też poinformowany komornik, który powinien zawiesić postępowanie egzekucyjne.

Co zrobić, gdy upłynął już 7 dniowy termin licząc od dnia w którym dłużnik dowiedział się o wydanym nakazie zapłaty?

Dłużnikowi pozostaje jedynie możliwość złożenia skargi o wznowienie postępowania z powodu nieważności ze względu na naruszenie prawa poprzez pozbawienie pozwanego możliwości działania oraz wniosku o wstrzymanie wykonania nakazu zapłaty. Skargę o wznowienie postępowania wnosi się w terminie trzech miesięcy licząc od dnia widomości o wydanym nakazie. W skardze należy udowodnić okoliczności otrzymania informacji o wydanym nakazie zapłaty oraz okoliczności związane z niemożnością działania przez dłużnika w tej sprawie. Takimi okolicznościami są zasadniczo błędy proceduralne sądu lub wierzyciela, m.in. polegające na podawaniu nieprawidłowego adresu zamieszkania dłużnika co doprowadziło do uniemożliwienia obrony.

foto dzięki uprzejmości Kittikun Atsawintarangkul / freedigitalphotos.net

Jak ustalić początek biegu przedawnienia roszczeń

Ostatnio wprowadzone zmiany do elektronicznego postępowania upominawczego podkreśliły wagę przedawnienia roszczeń. W elektronicznym postępowaniu upominawczym mogą być dochodzone jedynie takie roszczenia, które stały się wymagalne w okresie 3 lat przed dniem wniesienia pozwu. Datę wymagalności roszczenia należy więc precyzyjnie wskazać w pozwie.

Bieg przedawnienia, zgodnie z art. 120 K.c., rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeśli natomiast wymagalność zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, to bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Oznacza to, że zwłoka wierzyciela nie wpływa w takim przypadku na wstrzymanie biegu terminu przedawnienia.

Wymagalność powstaje wtedy, gdy wierzyciel może zacząć dochodzić od dłużnika spełnienia świadczenia. Roszczenie może być wymagalne np. od dnia określonego w umowie, fakturze albo w dniu spełnienia się określonego przez strony zdarzenia.

Pewną pomoc w ustaleniu początku wymagalności roszczenia, a co za tym idzie początku biegu przedawnienia, zawiera również art. 455 K.c., który stanowi, że ,,jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania”. W świetle powyższych rozważań należy podkreślić, że przedawnienie nie biegnie od dnia bezpośredniego wezwania dłużnika do wykonania zobowiązania, ale od pierwszego dnia, w którym wierzyciel mógł wezwać dłużnika do wykonania zobowiązania. Należy zwrócić uwagę, że ,,początek biegu terminu przedawnienia nie jest uzależniony od istnienia po stronie uprawnionej lub zobowiązanej określonego stanu świadomości lub wiedzy co do tego, że bieg terminu przedawnienia się rozpoczął lub że termin ten już upłynął” (P. Księżak, Początek biegu terminu przedawnienia roszczenia o wykonanie zapisu, Przegląd Sądowy 2005, nr 1).

Przedawnienie roszczenia oznacza, że dłużnik może skutecznie uchylić się od zaspokojenia wierzyciela (np. dłużnik może, ale nie musi wykonywać zobowiązania).

Dlaczego przepisy kodeksu cywilnego przewidują możliwość przedawniania się roszczeń? Chodzi o to, że przepisy prawa nie będą chronić wierzyciela, który nie pilnuje własnych spraw. Przepisy prawa, w przypadku bezczynnego wierzyciela, zabezpieczają interes dłużnika, który po jakiś czasie (np.: po kilku latach) nie jest w stanie przedstawić przekonywujących dowodów, że wykonał żądanie wierzyciela (spłacił dług).

foto dzięki uprzejmości digitalart / freedigitalphotos.net

Wyrok został wysłany na nieaktualny adres zamieszkania

W praktyce sądowej zdarzają się sytuacje, gdy dłużnik dowiaduje się o zakończonym już postępowaniu sądowym od komornika, po zablokowaniu kont bankowych. Najczęstszą przyczyną nieświadomości dłużnika jest wysyłanie korespondencji sądowej na błędny adres korespondencyjny dłużnika.

Taka sytuacja była związana z tym, że wierzyciel, nawet nie wiedząc o zmianie miejsca zamieszkania dłużnika, podał w pozwie nieaktualny adres dłużnika a sąd wydał nakaz zapłaty i korespondencję sądową przesłał na ten nieaktualny już adres. Oczywiście przesyła sądowa nie była odbierana z poczty przez dłużnika, bo dłużnik nie wiedział o niej. Natomiast do sądu wracała informacja, iż dłużnik nie odebrał przesyłki w terminie 14 dni i zgodnie z przepisami sąd uznawał, iż dłużnik świadomie jej nie odebrał. Na podstawie takiej informacji z poczty sąd nadawał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności a wierzyciel przekazywał prawomocny nakaz zapłaty komornikowi, który rozpoczynał czynności egzekucyjne.

Na tym etapie najczęściej wychodzi na jaw informacja, iż dłużnik w trakcie postępowania sądowego zmienił adres zamieszkania, a korespondencja z sądu była wysyłana na adres, pod którym dłużnik już nie mieszka.

Jeszcze do niedawna dłużnik nie miał większych możliwości prawnych do kwestionowania prawomocnego nakazu zapłaty, wysłanego na jego nieaktualny adres zamieszkania. Dłużnik mógł domagać się od sądu uchylenia prawomocności nakazu zapłaty a następnie zażądać od komornika zawieszenia postępowania egzekucyjnego. Ponieważ uchylenie prawomocności wyroku zajmuje przeciętnie kilka miesięcy to też komornik w tym czasie ma prawo prowadzić egzekucję i w praktyce może się ona zakończyć przed wydaniem przez sąd postanowienia o uchyleniu prawomocności nakazu zapłaty.

Osoby prowadzące działalność gospodarczą także decydowały się na zapłatę kwot egzekwowanych przez komornika aby nie dopuścić do zablokowania kont bankowych lub aby informacja o postępowaniu egzekucyjnym nie została przekazana innym kontrahentom dłużnika-przedsiębiorcy.

Co dłużnik może zrobić, gdy wyrok został wysłany na nieaktualny adres zamieszkania?

Niedawno wprowadzone przepisy do kodeksu postępowania cywilnego znacznie ułatwiły ochronę dłużnika przed tego typu sytuacjami, gdy wierzyciel w pozwie podaje nieprawdziwy lub nieaktualny adres dłużnika aby mu uniemożliwić skuteczne zakwestionowanie nakazu zapłaty.

Po pierwsze, komornik ma obowiązek natychmiastowego zawieszenia prowadzonego postępowania egzekucyjnego w sytuacji, gdy dłużnik przedstawi komornikowi zaświadczenie z sądu stwierdzające, iż wyrok zaoczny lub nakaz zapłaty został uznany za doręczony dłużnikowi w trybie podwójnego awizowania (art. 139 § 5 k.p.c.). W przypadku świadomego podania nieaktualnego adresu dłużnika w elektronicznym postępowaniu upominawczym wierzyciel powinien liczyć się z koniecznością zapłaty grzywny (art. 505 (32) § 3 k.p.c.).

Ponadto, na podstawie art. 505 § 3 k.p.c. dłużnik może uzyskać postanowienie o utracie mocy nakazu zapłaty. Przedstawienie takiego postanowienia komornikowi będzie prowadzić do umorzenia postępowania egzekucyjnego.

Co więcej, w elektronicznym postępowaniu upominawczym ograniczono możliwość dochodzenia wierzytelności starszych niż 3 lata.

Osoby, które otrzymały korespondencję z poczty na aktualny adres zamieszkania, ale jej nie odebrały, przykładowo z powodu przebywania na urlopie, mogą złożyć wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia zarzutów lub sprzeciwu.

foto dzięki uprzejmości Sura Nualpradid / freedigitalphotos.net

Ugoda

Z wezwaniem do zapłaty wiąże się możliwość zaproponowania dłużnikowi, zamiast kierowania sprawy do sądu, zawarcia ugody.

Przepisy przewidują dwa rodzaje ugód z dłużnikiem – (i) ugodę pozasądową oraz (ii) inicjowaną przez złożenie w sądzie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej – ugodę sądową.

Ugoda pozasądowa

Ugoda pozasądowa jest dokumentem zawieranym pomiędzy stronami w trakcie negocjacji. Z pewnością ugoda pozasądowa jest skutecznym sposobem na rozwiązanie istniejących sporów.

Po pierwsze, ugoda pozasądowa pozwala zaoszczędzić wydatki na opłaty sądowe oraz z pewnością oszczędza czas (terminy rozpraw w sprawach gospodarczych mogą być wyznaczane na kilkanaście miesięcy naprzód). Po drugie, ugoda pozasądowa pozwala na szybkie wyeliminowanie niepewności co do istniejących pomiędzy stronami praw i obowiązków.

Dobrze skonstruowana ugoda pozasądowa pozwala też zabezpieczyć interesy wierzyciela na wypadek, gdy dłużnik, mimo zawarcia ugody pozasądowej nie realizuje określonych w ugodzie obowiązków (np.: uznanie długu, dodatkowe zabezpieczenia długu, itp.).

Trzeba jednak pamiętać, że ugoda oznacza, iż obie strony ugody idą na ustępstwa – w przypadku wierzyciela może to być rezygnacja z części odsetek lub rozłożenie długu na raty; po stronie dłużnika ustępstwem może być właśnie uznanie długu lub zaproponowanie dodatkowych zabezpieczeń (poddanie się odpowiedzialności na podstawie art. 777 k.p.c.).

Ugoda sądowa

Ugoda pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem może też zostać zawarta przed sądem. Ugoda sądowa jest zawierana w trakcie postępowania pojednawczego, które rozpoczyna wierzyciel składając wniosek o zawezwanie dłużnika do próby ugodowej.

Postępowanie pojednawcze toczy się przed sądem rejonowym właściwym dla dłużnika, niezależnie od wartości przedmiotu sporu. Opłata sądowa od wniosku o zawezwanie do próby ugodowej wynosi 40 zł. We wniosku o zawezwanie do próby ugodowej wierzyciel musi precyzyjnie określić swoje roszczenia; można do pisma dołączyć dowody na poparcie swoich roszczeń. Dokładne opisanie roszczeń jest o tyle istotne, że jednym ze skutków złożenia wniosku o zawezwanie do próby ugodowej jest przerwanie biegu przedawnienia – z tego też względu należy określić wobec jakich roszczeń będzie miało zastosowanie przerwanie biegu przedawnienia.

W praktyce nie każde zawezwanie kończy się zawarciem ugody. Wszystko zależy od wierzyciela i dłużnika. Wierzycielowi w większości przypadków zależy na zyskaniu czasu na zgromadzenie dowodów oraz uzyskanie przerwania biegu przedawnienia. Dla dłużnika wezwanie do próby ugodowej jest sposobnością do negocjacji z wierzycielem korzystnych warunków do spłaty długu.

foto dzięki uprzejmości Ambro / freedigitalphotos.net

Ulgi na złe długi – podatki dochodowe

W poprzednim poście opisałem zasady przewidziane dla wierzyciela w ustawie o VAT regulujące ulgi na złe długi. Dalsza część podatkowych zmagań ze złymi długami dotyczy podatków dochodowych – od osób prawnych i od osób fizycznych.

Podatkowe ulgi na złe długi w ustawie o CIT

W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej ,,ustawy o CIT”) nie uważa się za koszty uzyskania przychodu wierzytelności opisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem:

– takich wierzytelności, które na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana,

– nieściągniętych udzielonych kredytów lub pożyczek przyznanych przez jednostki uprawnione do ich udzielania na podstawie odrębnych przepisów, pomniejszonych o kwotę niespłaconych odsetek i równowartość rezerw na te kredyty lub pożyczki, zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów,

– strat poniesionych przez bank z tytułu udzielonych po dniu 1 stycznia 1997 r. gwarancji albo poręczeń spłaty kredytów i pożyczek. (art. 16 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT).

Udokumentowanie powyższych nieściągalnych wierzytelności dokonuje się za pomocą:

– postanowienia o nieściągalności wydanego przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, które wierzyciel uznał za odpowiadające stanowi faktycznemu,

– postanowienia sądu o: oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania; umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania; ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku,

– protokołu sporządzonego przez podatnika stwierdzającego, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty (art. 16 ust. 2 ustawy o CIT).

Kosztami uzyskania przychodu nie są również rezerwy tworzone na pokrycie wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, z wyjątkiem rezerw utworzonych na pokrycie wymagalnych i nieściągniętych kredytów lub pożyczek w całości lub w odpowiednim procencie zakwalifikowanym do kategorii wątpliwych (art. 16 ust. 1 pkt 26 ustawy o CIT).

W ustawie o CIT nie jest kosztem uzyskania przychodu odpis aktualizujący od tej części należności, która uprzednio była zaliczona, na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona (art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o CIT). Uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności występuje w szczególności wtedy, gdy:

– dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, został postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku,

– zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków,

– wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego,

– wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika na drodze powództwa sądowego (art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o CIT).

Ustawa o CIT wskazuje, że przychodem będą wartości zwróconych wierzytelności, które wcześniej zostały odpisane jako nieściągalne lub umorzone i zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT). Za przychód należy uznać także wartości należności odpisanych jako nieściągalne w tej części, od której dokonane odpisy aktualizujące zostały uprzednio zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (art. 12 ust. 1 pkt 4d ustawy o CIT).

Podatkowe ulgi na złe długi w ustawie o PIT

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ,,ustawy o PIT”) nie uważa się za koszty uzyskania przychodu wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 ustawy o PIT zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona. Sposób udokumentowania nieściągalnej wierzytelności jest identyczny jak w ustawy o CIT (art. 23 ust. 1 pkt 20 i art. 23 ust. 2 ustawy o PIT).

Nie uważa się również za koszty uzyskania przychodu odpisów aktualizujących, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 14 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona. Nieściągalność tej wierzytelności jest uprawdopodobniona, w szczególności gdy:

– dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku,

– wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego,

– wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika na drodze powództwa sądowego (art. 23 ust. 1 pkt 21 i art. 23 ust. 3 ustawy o PIT).

Ponadto w ustawie o PIT wskazuje się, że przychodem z działalności gospodarczej będą również wartości zwróconych wierzytelności, które zostały odpisane jako nieściągalne albo na które utworzono rezerwy zaliczone uprzednio do kosztów uzyskania przychodów oraz wartości należności odpisane jako nieściągalne w tej części, od której dokonane odpisy aktualizujące zostały uprzednio zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (art. 14 ust. 2 pkt 7 i 7b ustawy o PIT).

foto dzięki uprzejmości Vichaya Kiatying-Angsulee/ freedigitalphotos.net

Ulgi na złe długi – podatek od towarów i usług

Kontrahent nie płaci zaległej faktury a termin płatności podatków zbliża się nieuchronnie. I kto jest w niekorzystnej sytuacji finansowej?

Oczywiście najgorzej ma sprzedawca towarów lub wykonawca usług. Z jednej strony nie otrzymał zapłaty za wystawioną i już przeterminowaną fakturę VAT a z drugiej strony musi już niedługo zapłacić podatek dochodowy oraz podatek od towarów i usług. Sytuacja nie jest do pozazdroszczenia a ostatnio dość często się zdarza.

Co taki przedsiębiorca może zrobić? Skorzystać z podatkowej ulgi na złe długi.

W tym poście opiszę zasady działania ulgi na złe długi, która jest zawarta w ustawie o VAT.

Zgodnie z art. 89a ustawy o VAT, podatnik VAT ma prawo dokonać korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w sytuacji, gdy posiada wierzytelność, której nieściągalność została uprawdopodobniona. Można dokonać też korekty części wierzytelności, ponownie pod warunkiem, że nieściągalność części wierzytelności została uprawdopodobniona. Nieściągalność wierzytelności jest uprawdopodobniona, gdy nie została ona uregulowana przez dłużnika ani nie została zbyta przez wierzyciela w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu płatności tej wierzytelności (najczęściej będzie do wynikać z terminu określonego w umowie lub na fakturze). Przepisy ustawy o VAT umożliwiając skorzystanie z ulgi na złe długi pod warunkiem, że:

1. dostawa towaru lub świadczenie usług została dokonana na rzecz podmiotu będącego czynnym podatnikiem VAT, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
2. na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty nieściągalnej wierzytelności:
a) wierzyciel i dłużnik są wciąż podatnikami zarejestrowanymi jako czynni podatnicy VAT,
b) dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
3. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

Wierzyciel może dokonać korekty dopiero od dnia, w którym upłynął 150 dzień od terminu płatności wierzytelności określonego w umowie lub na fakturze. A więc dodajemy do terminu płatności 150 dni – i wiemy od którego dnia można skorzystać z ulgi na złe długi w podatku od towarów i usług. Ponownie trzeba podkreślić, że do dnia złożenia deklaracji VAT przez wierzyciela we właściwym urzędzie skarbowym nieściągalna wierzytelność nie może zostać spłacona przez dłużnika ani też nie może być zbyta przez wierzyciela w jakiejkolwiek formie.

Warto zapamiętać, że korekty dokonuje się w deklaracji miesięcznej lub kwartalnej, w którym upłynął 150. dzień od umownego terminu płatności. Składając korektę tej deklaracji przedsiębiorca powinien spełnić wszystkie warunki uprawniające go do dokonania takiej korekty. Warto też przed skorzystaniem z tej ulgi na złe długi sprawdzić czy nasz dłużnik jest wciąż zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Można to zrobić wysyłając zapytanie do naczelnika urzędu skarbowego korzytając z takiego wzoru pisma – wniosek o potwierdzenie zarejestrowania jako podatnik VAT czynny.

Zgodnie z przepisami VAT, prawo do skorzystania z ulgi na złe długi wygasa po dwóch latach, licząc od końca roku, w którym została wystawiona faktura z nieściągalną wierzytelnością. A więc gdy faktura nie została zapłacona w czerwcu 2011 – korekty można dokonać do końca grudnia 2013 roku.

Wierzyciel przy złożeniu deklaracji VAT, w której dokonuje korekty, jest zobowiązany do zawiadomienia właściwego dla siebie naczelnika urzędu skarbowego podając kwotę korekty oraz dane dłużnika. Zawiadomienie trzeba dokonać na odpowiednim formularzu – VAT-ZD, który został wprowadzony 1 stycznia 2013 r. przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 14 grudnia 2012 r. w sprawie wzoru zawiadomienia o skorygowaniu podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego.

Warto dodać, iż nie można korygować złych długów, które pochodzą od dłużników powiązanych z wierzycielem. Chodzi tu o sytuacje, gdy związek pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem polega na powiązaniach rodzinnych (małżeństwo, pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia), więzi przysposobienia, powiązaniach o charakterze kapitałowym (dana osoba posiada prawo głosu wynoszące przynajmniej 5% wszystkich praw głosu lub dysponuje bezpośrednio lub pośrednio takim prawem), powiązaniach o charakterze majątkowym lub wynikających ze stosunku pracy. Powyższą możliwość pomniejszenia podstawy podatkowania, podatku należnego i możliwości złożenia korekty wyklucza również sytuacja, w której u kontrahenta funkcje zarządzające, kontrolne lub nadzorcze pełnią osoby powiązane z wierzycielem w ww. sposób.

foto dzięki uprzejmości Victor Habbick / freedigitalphotos.net

Ochrona wierzyciela – zabezpieczenie roszczenia

Ostatnio zdarza się, iż wyegzekwowanie przez przedsiębiorcę wymagalnych należności od kontrahenta jest trudne. Nierzadko dłużnik dokonuje czynności mających pokrzywdzić wierzycieli, np.: wyzbywa się majątku. Jak można zabezpieczyć swoją wierzytelność, aby uprzedzić zamiary niesolidnego dłużnika? Dla takich celów może zostać wykorzystane zabezpieczenia roszczenia.

Postępowanie zabezpieczające polega na przyznaniu wierzycielowi czasowej ochrony prawnej w ten sposób, że orzeczenie sądowe w sprawie zabezpieczenia roszczenia zwiększa szanse wierzyciela na skuteczną egzekucję korzystnego wyroku czy postanowienia, które zostanie wydane w przyszłości. Orzeczenie o zabezpieczeniu ma czasowy charakter – jest ważne do czasu wydania przez sąd merytorycznego rozstrzygnięcia sądu w sprawie o zapłatę. Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia może być też wydane jeszcze przed złożeniem pozwu przeciwko dłużnikowi.

Co musi się zawrzeć we wniosku o zabezpieczenie roszczenia?

We wniosku z żądaniem przyznania zabezpieczenia muszą być przedstawione dwa nieodzowne elementy: (1) uprawdopodobnienie roszczenia oraz (2) wykazanie interesu prawnego w przyznaniu zabezpieczenia.

Uprawdopodobnienie roszczenia

Uprawdopodobnienie istnienie roszczenia polega na wskazaniu wszystkich okoliczności faktycznych świadczących istnieniu roszczenia. Uprawdopodobnienie roszczenia w postępowaniu zabezpieczającym, należy rozumieć w ten sposób, że uprawniony powinien przedstawić i należycie uzasadnić twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia. Chodzi po prostu o to, aby we wniosku o zabezpieczenie wskazać jak powstało roszczenie – np.: może to być niezapłacona faktura za wykonane prace lub sprzedane towary.

Wykazanie interesu prawnego

Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje tylko wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. W praktyce dla wykazania interesu prawnego wskazuje się na niemożność ochrony przysługujących stronie praw, w związku z możliwością wyzbycia się majątku przez dłużnika, nieregulowania zobowiązań kontraktowych lub publicznoprawnych, nieracjonalnym obchodzeniem się z majątkiem oraz grożącą zobowiązanemu upadłością. W praktyce chodzi o przedstawienie uzasadnionych obaw wierzyciela, iż roszczenie może nie zostać zaspokojone.

Co jeszcze powinno się znaleźć we wniosku o zabezpieczenie roszczenia

Wniosek o udzielenie zabezpieczenia powinien też zawierać dokładne określenie sposobu zabezpieczenia (np.: zajęcie ruchomości, zajęcie kwot na rachunkach bankowych, obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową, itp.) oraz wskazanie sumy zabezpieczenia (kwoty pieniężnej), której złożenie przez dłużnika wystarcza do zabezpieczenia. Wniosek składany przed wszczęciem sprawy sądowej musi też przedstawiać zwięźle przedmiot sprawy (okoliczności faktyczne). Wniosek o udzielenie zabezpieczenia podlega rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym, nie później niż w terminie tygodnia od dnia jego wpływu do sądu. Wniosek podlega opłacie stałej – 100 zł.

foto dzięki uprzejmości stockimages / freedigitalphotos.net