Firmy dystrybucyjne w celu utrzymania lub rozszerzenia rynków zbytu zawierają umowy agencyjne. Najczęściej umowy agencyjne są zawierane z osobami prowadzącymi jednoosobowo działalność gospodarczą. Zdarzają się przypadki, gdy agent wystawia faktury za „wykonane prace”, jednakże w rzeczywistości żadne działania nie były przez agenta podejmowane.
W takim przypadku powstają dwa zasadnicze pytania: (1) czy takiemu agentowi należy się wynagrodzenie za okres, w którym nie wykonywał prac, lecz wystawił fakturę oraz (2) czy z takim agentem można rozwiązać umowę agencyjną, a jeśli tak to czy można to zrobić w trybie natychmiastowym.
Wynagrodzenie agentowi nie należy się
Zgodnie z art. 758 § 1 k.c., przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu.
Swoboda zawierania umów jest ograniczona przez przepisy bezwzględnie obowiązujące, ktych strony umowy nie mogą zmienić (przykładowo: art. 353(1) k.c., art. 58 § 1 k.c.). Przepis art. 758 § 1 k.c. posługuje się sformułowaniem „do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem”, co należy rozumieć w ten sposób, że agentowi wynagrodzenie należy się za wykonanie usług stałego pośredniczenia. Umowa agencyjna jest umową starannego działania i strony umowy mogą ułożyć swój stosunek umowny według uznania, także w ten sposób, że roszczenie o zapłatę wynagrodzenia powstaje niezależnie od uzyskania rezultatu przez agenta. Wskazana fraza normy prawnej z art. 758 § 1 k.c. wskazuje jednak, że przesłanką powstania roszczenia o wynagrodzenie agenta jest wykonanie przez niego na rzecz dającego zlecenie usług pośrednictwa. Innymi słowy, niewykonanie (niewykonywanie) czynności, które zostały zlecone przyjmującemu zlecenie (agentowi), skutkuje tym, że nie powstaje roszczenie o wynagrodzenie. Nie można przecież żądać wynagrodzenia, jeżeli zlecenie nie zostało wykonane.
Wynagrodzenie przysługuje za wykonanie wszystkich czynności objętych umową agencyjną, w tym też za wykonanie obowiązków raportowych nałożonych na agenta na podstawie art. 760(1) k.c.. Wynagrodzenie agentowi nie należy się i nie powstaje roszczenie o wynagrodzenie, jeżeli zlecenie pośrednictwa w zawieraniu umów nie zostanie wykonane.
Umowa agencyjna może być rozwiązana natychmiast
Jeśli więc umowa agencyjna nie była przez agenta wykonywana w całości lub znacznej części to dający zlecenie może wypowiedzieć taką umowę bez zachowania terminów wypowiedzenia z powodu niewykonania obowiązków przez agenta w całości lub znacznej części, co jednoznacznie wynika z art. 764(2) § 1 k.c.
You must be logged in to post a comment.