Decydując się na zawarcie umowy najmu na czas oznaczony musimy wziąć pod uwagę, że umowy tej, co do zasady, nie można wcześniej wypowiedzieć. Zgodnie z art. 673 § 3 k. c.: jeżeli czas trwania najmu jest oznaczony, zarówno wynajmujący, jak i najemca mogą wypowiedzieć najem w wypadkach określonych w umowie. To znaczy, że jeżeli w treści umowy najmu nie został zawarty zapis umożliwiający wcześniejsze rozwiązanie umowy, wtedy wypowiedzenie umowy przed terminem jej zakończenia może okazać się niemożliwe. Co więc istotne i o czym należy pamiętać zawierając umowę najmu na czas oznaczony to fakt, że strony mogą zastrzec w umowie najmu, w jakich przypadkach każda ze stron będzie miała prawo złożenia wypowiedzenia. Przypadki te mogą być uzależnione zarówno od sytuacji życiowej najemcy, związanej z pracą czy studiami, jak i regularnych płatności (np. prawo wypowiedzenia umowy najmu przez wynajmującego, gdy najemca zalega z czynszem). Tylko wprowadzenie takich zapisów do umowy najmu umożliwi stronom wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu.
Ustawodawca przewidział jednak kilka sytuacji, w których wypowiedzenie umowy najmu na czas oznaczony może być dopuszczalne, a mianowicie:
Art. 664 § 2 k. c.: jeżeli w chwili wydania najemcy rzecz miała wady, które uniemożliwiają przewidziane w umowie używanie rzeczy, albo jeżeli wady takie powstały później, a wynajmujący mimo otrzymanego zawiadomienia nie usunął ich w czasie odpowiednim, albo jeżeli wady usunąć się nie dadzą, najemca może wypowiedzieć najem bez zachowania terminów wypowiedzenia
Należy przy tym pamiętać, że w takiej sytuacji najemca przed złożeniem wypowiedzenia umowy najmu powinien w pierwszej kolejności wezwać wynajmującego do usunięcia powstałych wad. Dopiero niewywiązanie się wynajmującego z obowiązku usunięcia wad w odpowiednim czasie daje najemcy podstawę do wcześniejszego wypowiedzenia umowy najmu. Istotny jest też czas powstania wad, ponieważ wypowiedzenie umowy najmu będzie skuteczne jedynie w przypadku, gdy wady, które uniemożliwiają najemcy korzystanie z lokalu, powstały w trakcie najmu albo istniały już wcześniej, ale najemca nie wiedział o nich w chwili rozpoczęcia najmu.
Art. 682 k. c.: jeżeli wady najętego lokalu są tego rodzaju, że zagrażają zdrowiu najemcy lub jego domowników albo osób u niego zatrudnionych, najemca może wypowiedzieć najem bez zachowania terminów wypowiedzenia, chociażby w chwili zawarcia umowy wiedział o wadach
Powyższy przepis wskazuje, że stan lokalu musi stwarzać realne niebezpieczeństwo dla zdrowia najemcy, jego domowników lub osób u niego zatrudnionych. Realne niebezpieczeństwo tzn. możliwość wystąpienia określonego zdarzenia musi istnieć, ale nie musi nastąpić. Natomiast musi mieć charakter obiektywny, ponieważ samo subiektywne przekonanie najemcy o możliwości wystąpienia skutków wyrażonych w tym przepisie nie wystarczy. W tym przypadku nie ma znaczenia czas powstania wady, gdyż sam fakt, że zagraża ona co najmniej zdrowiu najemcy, uprawnia go do wypowiedzenia umowy najmu. Przykładami takiego realnego niebezpieczeństwa są: możliwość zawalenia się ściany, zagrzybienie, insekty, nadmierna wilgoć, nadmierny hałas.
Art. 672 k. c.: jeżeli najemca dopuszcza się zwłoki z zapłatą czynszu co najmniej za dwa pełne okresy płatności, wynajmujący może najem wypowiedzieć bez zachowania terminów wypowiedzenia
W związku z powyższym najemca nie może się bronić nierozwiązywalnością umowy najmu, jeżeli zalega z zapłatą czynszu co najmniej za dwa pełne okresy płatności, na co zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 maja 1999 r., I CKN 28/98. Ten przepis jest modyfikowany przez art. 687 k.c. dotyczący najmu lokali (o czym poniżej).
Art. 687 k. c.: jeżeli najemca lokalu dopuszcza się zwłoki z zapłatą czynszu co najmniej za dwa pełne okresy płatności, a wynajmujący zamierza najem wypowiedzieć bez zachowania terminów wypowiedzenia, powinien on uprzedzić najemcę na piśmie, udzielając mu dodatkowego terminu miesięcznego do zapłaty zaległego czynszu
Podstawowa różnica między powyższym artykułem a art. 672 k.c. polega na tym, że ten przepis stosuje się wyłącznie do najmu lokali. Modyfikacja dotyczy tego, że wynajmujący ma dodatkowo obowiązek wyznaczenia najemcy „trzeciego” miesięcznego terminu na zapłatę zaległego czynszu (J. Jezioro, Kodeks cywilny…, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, 2016, kom. do art. 672, nt 3). Przy czym pismo uprzedzające o zamiarze wypowiedzenia umowy najmu bez zachowania terminów wypowiedzenia nie może być połączone z samym wypowiedzeniem, ponieważ pismo uprzedzające ma na celu spowodowanie reakcji najemcy i zapłaty należności.
Jak widać, mimo że umowę najmu zawarta na czas określony trudno jest rozwiązać przed jej zakończeniem, to w określonych w kodeksie cywilnym przypadkach będzie możliwe wcześniejsze wypowiedzenie takiej umowy.
Opracowali: adw. Marcin Hołówka oraz apl. adw. Martyna Szalińska – Kulewicz
You must be logged in to post a comment.