Czy przy unieważnieniu kredytu „frankowego” można uzupełniać luki w drodze analogii przepisami prawa wekslowego?

kredyt frankowy

W jednym z postępowań dotyczących unieważnienia umowy kredytu „frankowego” pełnomocnik banku wskazał, że sąd może uzupełniać treść umowy kredytu po usunięciu klauzul abuzywnych opierając się o zasady słuszności, ustalone zwyczaje lub też w drodze analogii. Pełnomocnik powołał się na wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 24 lutego 2020 roku (sygn.. akt I ACa 272/19) cytując część uzasadnienia: „powstałą po wyeliminowaniu z umowy kredytu lukę należy wypełnić przepisem pozwalającym utrzymać w mocy zawartą przeze strony umowy z zachowaniem jej charakteru i przy uwzględnieniu intencji stron, które kierowały się przy jej podpisywaniu. Za dopuszczalnością takiego mechanizmu opowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 14 lipca 2017 r. II CSK 803/16.”.

Prawo wekslowe: kurs waluty wg miejsca płatności

Dalej pełnomocnik banku zaproponował zastosowanie, w drodze analogii art. 41 prawa wekslowego, cytując fragment komentarza do tego przepisu: „Przyznanie wierzycielowi prawa wyboru kursu miarodajnego dla przeliczenia waluty obcej na złote przerzuca ryzyko zmian kursu na pozostającego w zwłoce dłużnika. Prawa takiego wierzyciel nie ma, gdy dłużnik płaci w terminie oraz gdy zastrzeżono, że suma przypadająca do zapłaty ma być obliczona podług kursu ustanowionego na wekslu. W przypadku niezastrzeżenia kursu wartość waluty zagranicznej oznacza się podług zwyczajów miejsca płatności. Należy zatem przyjąć, iż w przypadku weksli domicylowanych w banku, będzie to kurs ustalony przez ten bank. Dla pozostałych weksli będzie to kurs ustalany przez Narodowy Bank Polski.” (Izabela Heropolitańska, Prawo wekslowe i czekowe. Komentarz).

Czy analogia jest dopuszczalna w sprawach frankowych?

Takie stanowisko pełnomocników banku jest nieprawidłowe, gdyż w sprawach frankowych nie jest dopuszczalne odwołanie się do średniego kursu NBP poprzez zastosowanie w drodze analogii art. 41 Prawa wekslowego.

W tym zakresie przytoczyć należy niedawne stanowisko wyrażane przez Rzecznika Finansowego z dnia 29 września 2020: „Zastąpienie luki powstałej w wyniku usunięcia mechanizmu indeksacyjnego regulacją zawartą w art. 358 § 2 k.c. narusza również istotę tego postanowienia umowy kredytu, które ma mieć charakter rozrachunkowy, a zatem nie jest uprawnione stosowania w jego miejsce regulacji, która dotyczy jedynie ustalenia kursu waluty obcej w przypadku spełnienia świadczenia w walucie polskiej. Powyższe uwagi odnoszą się w pełnym zakresie również do koncepcji wypełnienia luki w umowie kredytu frankowego powstałej po usunięciu z niej mechanizmu indeksowania przepisem art. 41 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. prawo wekslowe (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 15 maja 2019 r., V ACa 107/19). Wydaje się, że taka koncepcja świadczy o niezrozumieniu istoty mechanizmu stosowanego w umowie kredytu frankowego, a tym samym w pewnym zakresie jest przejawem antykonsumenckiej wykładni. Należy podkreślić, że w miejsce niedozwolonych klauzul indeksacyjnych w umowie kredytu nie mogą być stosowane inne normy dotyczące indeksacji, ponieważ w polskim prawie, w tym w kodeksie cywilnym, nie zostały one uregulowane. Zmiana tego stanu prawnego wymaga zatem ewentualnego podjęcia działań legislacyjnych przez ustawodawcę”.

%d bloggers like this: