Kara SANEPID-u w trakcie lockdown-u za naruszenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej

zakaz lockdown

W trakcie epidemii koronawirusa całe gałęzie gospodarki zostały przymusowo zamknięte jedynie na podstawie przepisów rozporządzenia wydanego przez Radę Ministrów. Niektórzy przedsiębiorcy, mimo obowiązujących zakazów prowadzenia działalności, kontynuowali jej prowadzenie i byli za to karani karami administracyjnymi nakładanymi przez inspektorów Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Za prowadzenie działalności gospodarczej, pomimo obowiązujących zakazów jej prowadzenia, inspektorzy SANEPID-u nakładali kary w przedziale pomiędzy 10.000 zł a 30.000 zł. Zdarzało się, że kary były nakładane na podmioty, których roczny zysk wynosił poniżej 10.000 zł.

Fryzjer dostaje karę za naruszenie zakazu prowadzenia działalności

Jedna z takich spraw była przedmiotem analizy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu. O szczegółach sprawy można przeczytać tutaj: Wyrok sądu w Opolu: Bez stanu klęski żywiołowej kary za złamanie obostrzeń są niezgodne z prawem.  

Stan faktyczny był prosty, ponieważ wiosną 2020 roku mały zakład fryzjerski został odwiedzony przez patrol policji, który zauważył, że w zakładzie jest obsługiwany jeden klient. O tym, że fryzjer nie przestrzegał zakazu prowadzenia działalności gospodarczej policja poinformowała SANEPID, który to decyzją administracyjną nałożył karę na prowadzącego zakład fryzjerski w wysokości 10.000 zł; decyzji nadano rygor natychmiastowego wykonania.

Fryzjer odwołał się od tej decyzji; została ona utrzymana w mocy przez organ administracyjny drugiej instancji. Niezadowolony fryzjer złożył skargę na decyzję organu drugiej instancji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu.

Sąd administracyjny uchyla karę nałożoną przez SANEPID

Sąd wskazał, że stan prawny dotyczy przepisu zawartego w art. 48a ust. 1 pkt 3 i ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, który stanowi, że kto w stanie zagrożenia epidemicznego lub w stanie epidemii nie stosuje się do ustanowionych na podstawie art. 46 lub art. 46b nakazów, zakazów lub ograniczeń, o których mowa w art. 46 ust. 4 pkt 3-5 lub w art. 46b pkt 2 i 8, podlega karze pieniężnej w wysokości od 10.000 zł do 30.000 zł.

Sąd zauważył, ze zgodnie z art. 46b pkt 1 i 2 tej ustawy Rada Ministrów może ustanowić w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 46a, ograniczenia, obowiązki i nakazy, o których mowa w art. 46 ust. 4 (pkt 1) i czasowe ograniczenie określonych zakresów działalności przedsiębiorców (pkt 2).

Zdaniem Państwowej Inspekcji Sanitarnej zachowanie fryzjera podpadało pod całkowity zakaz prowadzenia przez przedsiębiorców działalności związanej z fryzjerstwem (§ 8 ust. 1 pkt 1 litera g w związku z § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 19.04.2020 r.). 

Wojewódzki Sąd Administracyjny zwrócił uwagę, ze istniejąca epidemia COVID-19 nie doprowadziła do wprowadzenia w Polsce stanu nadzwyczajnego a tylko po jego wprowadzeniu (np.: stanu klęski żywiołowej), możliwe byłoby wprowadzenie ograniczenia praw i wolności obywatela (art. 233 ust. 3 Konstytucji), w tym ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej. 

Sąd administracyjny zauważył, że przepisy rozporządzenia Rady Ministrów zostały wydane z przekroczeniem delegacji ustawowej, ponieważ regulują kwestie poza materią określoną w ustawie o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Rozporządzenie mogłoby ograniczyć prowadzenie określonych działalności gospodarczych (np.: wprowadzić zachowanie dystansu pomiędzy klientami, itp.), lecz nie miało prawa zakazać prowadzenia działalności. Zdaniem sądu administracyjnego w tej sprawie nastąpiło bezprawne naruszenie podstawowych wolności i praw jednostki, w tym wolności działalności gospodarczej (art. 22 Konstytucji).

Sąd administracyjny uchylił obie decyzje SANEPID-u wydając wyrok WSA w Opolu z 27.10.2020, sygn.. akt II SA/Op 219/20. Oczywiście organ państwowy ma możliwość złożenia skargi kasacyjnej od tego wyroku, niemniej należy wskazać, że podobnych spraw jest wiele i z pewnością będą się one kończyć uchylaniem nakładanych kar administracyjnych.

%d bloggers like this: