Tag: dłużnik jest chroniony przed nieuprawnionymi wpisami do Biura Informacji Gospodarczej

Przepisy regulujące działanie biur informacji gospodarczej wskazują na warunki, jakie muszą zostać spełnione, aby wierzyciel mógł przekazać do biura informacji gospodarczej (np.: Krajowego Rejestru Długów) informacje gospodarcze o zobowiązaniu dłużnika niebędącego konsumentem (art. 15 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych). Są to następujące warunki:

1) zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy związanej z wykonywaniem działalności gospodarczej;

2) łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika niebędącego konsumentem wobec wierzyciela wynosi co najmniej 500 złotych oraz są one wymagalne od co najmniej 60 dni;

3) upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi niebędącemu konsumentem do rąk własnych, na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika niebędącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu – na adres siedziby dłużnika lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.

Jednym z podstawowych warunków uprawniających do wpisu dłużnika do rejestru prowadzonego przez biuro informacji gospodarczej jest to, by zobowiązanie, którego dotyczy przekazywana informacja, powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym oraz by było ono wymagalne, a więc bezsporne (art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych). Często egzekutorzy długów oraz biura informacji gospodarczej ograniczają się do uzyskania oświadczenia wierzyciela o tym, że dług istnieje i jest bezsporny. Jednakże, gdy dłużnik po otrzymaniu od wierzyciela wezwania do zapłaty przedstawia wierzycielowi argumenty przemawiające za nieistnieniem zobowiązania, to uzasadniony „sprzeciw” dłużnika jest przeszkodą w ujawnieniu informacji o takim spornym roszczeniu w biurze informacji gospodarczej. Dlatego też tak ważne jest, aby dłużnik po otrzymaniu wezwania do zapłaty niezwłocznie odpowiedział wierzycielowi, iż kwestionuje istnienie zobowiązania we wskazanej w wezwaniu do zapłaty wysokości i przedstawił argumenty uzasadniające nieistnienie długu.

Wierzyciel nie może przekazywać do biura informacji gospodarczej informacji nieprawdziwej i niespełniającej wymogów przewidzianych w art. 15 ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych. Dłużnik jest chroniony przed nieuprawnionymi wpisami do Biura Informacji Gospodarczej – wierzyciel może odpowiedzieć karnie i cywilnie za zgłoszenie nieistniejącego długu.

Zgodnie z art. 30 ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych, jeżeli informacje przechowywane w biurze informacji gospodarczej na temat zobowiązania danego dłużnika są nieprawdziwe, nieaktualne, niekompletne lub są przechowywane z naruszeniem ustawy, dłużnik ma prawo żądać od wierzyciela, który takie informacje przekazał, aby je uzupełnił, dokonał aktualizacji, sprostowania lub usunięcia.

Usunięcie informacji na wniosek wierzyciela następuje w trybie art. 29 ust. 2 ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych w przypadku stwierdzenia faktu nieistnienia zobowiązania. Wierzyciel jest zobowiązany niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia powzięcia tej informacji, wystąpić do biura, któremu przekazał dane o zobowiązaniu, z żądaniem usunięcia informacji gospodarczych dotyczących tego zobowiązania. W sytuacji, gdy po otrzymaniu żądania od dłużnika o usunięcie nieprawdziwej informacji wierzyciel nie zwróci się do biura informacji gospodarczej biuro informacji gospodarczej usuwa informacje z własnej inicjatywy (np.: na podstawie art. 31 pkt 6 ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych). Niespełnienie tego obowiązku przez wierzyciela oraz przez biuro informacji gospodarczej, zagrożone jest sankcją karną w postaci grzywny do 30.000 złotych.

Oprócz odpowiedzialności karnej wierzyciel, który podał nierzetelne dane dotyczące dłużnika, może odpowiadać za naruszenie dóbr osobistych powoda, a w szczególności jego czci – dobrego imienia w rozumieniu art. 23 k.c. albo art. 43 k.c. Bezpodstawne spowodowanie umieszczenia dłużnika w rejestrze prowadzonym przez biuro informacji gospodarczej może przecież doprowadzić do rozpowszechnienia negatywnych informacji na temat dłużnika, wpływających na jej renomę, wiarygodność i pozycję w obrocie gospodarczym. Należy przypomnieć stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w orzeczeniu z dnia 9 czerwca 2005 r., III CK 622/04, zgodnie z którym dobre imię osoby prawnej, jej cześć, naruszają wypowiedzi, które obiektywnie oceniając, przypisują osobie prawnej niewłaściwe postępowanie mogące spowodować utratę do niej zaufania potrzebnego do prawidłowego funkcjonowania w zakresie swych zadań. Dłużnik więc może żądać zasądzenia od nierzetelnego wierzyciela zadośćuczynienia pieniężnego na podstawie art. 448 k.c., do którego odsyła art. 24 § 1 k.c.. Kwota zadośćuczynienia nie może być symboliczna, powinna mieć charakter kompensacyjny i spełniać funkcję represyjną wobec sprawcy naruszenia.

Foto dzięki uprzejmości jesadaphorn / freedigitalphotos.net