Czy osoba najbliższa może ustanowić obrońcę dla zatrzymanego?

obrońca dla zatrzymanego

Zasadą jest, że to oskarżony ustanawia sobie obrońcę w sprawie karnej. Są jednak sytuacje, kiedy oskarżony nie jest w stanie tego dokonać, ponieważ nagle zostaje pozbawiony wolności.

W takich przypadkach dla oskarżonego może zostać ustanowiony obrońca przez osobę najbliższą (przykładowo: matkę, żonę, konkubinę, siostrę, brata, itp.) a nawet i przez osobę niespokrewnioną (na przykład: sąsiad, przyjaciel). Upoważnienie do obrony, udzielone przez osobę trzecią nie musi wiązać się ze sprawą w której oskarżony został pozbawiony wolności, gdyż osoba trzecia może upoważnić obrońcę też do innej toczącej sprawy karnej wobec osoby aresztowanej. Upoważniający musi mieć zdolność do czynności prawnych a więc innymi słowy musi być pełnoletni.

W każdym jednak przypadku ustanowienia dla oskarżonego, przez osobę trzecią, obrońcy w sprawie karnej, organ procesowy musi powiadomić o tym zainteresowanego. Oskarżony musi ten wybór zaakceptować lub jemu się sprzeciwić- wtedy upoważnienie do obrony wygasa. Oskarżony nie musi jednak w sposób wyraźny akceptować ustanowionego dla niego przez osobę trzecią obrońcy; wystarczy, że oskarżony nie cofnie upoważnienia do obrony.

W praktyce ustanowienie „tymczasowego” obrońcy przez osobę najbliższą dla oskarżonego służy jedynie zapoznaniu się z aktami sprawy karnej oraz do widzenia się obrońcy z zatrzymanym lub aresztowanym. Na widzeniu się obrońcy z aresztowanym dochodzi do udzielenia bezpośredniego upoważnienia do obrony przez zainteresowanego. Obrońca ma obowiązek do działania wyłącznie na korzyść oskarżonego, jednak stanowisko obrońcy w trakcie procesu karnego zawsze jest samodzielne i nie może być ograniczone „życzeniami” oskarżonego.

Udzielenie upoważnienia do obrony można dokonać w formie pisemnej.

Warto wiedzieć, że udzielenie upoważnienia do obrony zawsze poprzedza umowa o odpłatne świadczenie usług obrończych. Upoważnienie do obrony jest tylko częścią tej umowy. Istotne jest też to, że także adwokat musi zgodzić się na poprowadzenie obrany oskarżonego, co właśnie będzie wynikało z umowy o świadczeniu usług obrończych. Mimo, że ustanowienie obrońcy jest czynnością jednostronną to do podjęcia się obrony adwokat musi przyjąć upoważnienie do obrony.