Tag: Pełnomocnictwo ogólne

Czy pełnomocnictwo procesowe dla adwokata upoważnia do wezwania do zapłaty dłużnika?

 

Zgodnie z art. 91 pkt 1 k.p.c. pełnomocnictwo procesowe obejmuje z mocy prawa umocowanie do wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych. Zgodnie z art. 187 § 1 pkt 3 k.p.c. pozew powinien zawierać informacje o polubownych próbach rozwiązania sporu. Z tej przyczyny, polubowne próby rozwiązania sporu są wpisane w zakres procesowych czynności pełnomocnika procesowego, uzasadniających działanie pełnomocnika na podstawie pełnomocnictwa procesowego. Pełnomocnik procesowy (adwokat, radca prawny) może więc, przed złożeniem pozwu, wezwać dłużnika (przyszłego pozwanego) do dobrowolnego spełnienia świadczenia lub do kontaktu w celu porozumienia się w zakresie spłaty należności.

Powyższe uprawnienie pełnomocnika procesowego było przedmiotem analizy Sądu Najwyższego zawartej w uchwale SN z dnia 19 mara 1992 r. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 maja 1992 r. (III CZP 56/92, OSNC 1992, nr 12, poz. 219) zawarł następującą argumentację: „wezwanie do zapłaty stanowi jednostronne oświadczenie woli zbliżone do czynności prawnej (nie jest czynnością prawną sensu stricto, gdyż nie towarzyszy mu wola wierzyciela wywołania zmiany lub uchylenia określonego prawa, lecz ma wyłącznie za zadanie wykonanie przysługującego uprawnienia), a wyrażające gotowość przyjęcia świadczenia”.

W przypadku wezwania do zapłaty wystosowanego przez pełnomocnika procesowego nie zachodzą przesłanki opisane w art. 104 k.c. (jednostronna czynność prawna dokonana w cudzym imieniu bez umocowania lub z przekroczeniem jego zakresu jest nieważna. Jednakże gdy ten, komu zostało złożone oświadczenie woli w cudzym imieniu, zgodził się na działanie bez umocowania, stosuje się odpowiednio przepisy o zawarciu umowy bez umocowania), ponieważ przepis ten odnosi się do czynności prawnych, które samodzielnie wyczerpują skutek o charakterze materialnym. Przepis ten odnosi się przede wszystkim do jednostronnych „czynności prawnych”, podejmowanych w wykonaniu uprawnień kształtujących, np. do odstąpienia od umowy lub jej wypowiedzenia (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 11.07.2013 r. (VI ACa 1511/12, Legalis; wyr. SA w Łodzi z 16.10.2014 r., I ACa 689/14, Legalis). Przepis art. 104 k.c. nie odnosi się natomiast do oświadczeń woli składających się na czynność prawną, która konstruowana jest przez dodatkowe elementy (tak R. Strugała/E. Gniewek [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski (red.),. Wyd. 8, Warszawa 2017, Legalis, art. 104 k.c.). Niewątpliwie na podstawy złożenia pozwu składa się wiele elementów (zdarzeń, takich jak np.: istnienie umowy, faktury, ale także wezwanie do dobrowolnego wykonania zobowiązania przez dłużnika), a tym samym wezwanie do zapłaty samodzielnie nie może być objęte przepisem art. 104 k.c. Konkludując, polubowne próby rozwiązania sporu takie jak wezwanie do zapłaty są wpisane w zakres procesowych czynności pełnomocnika procesowego.

 

Foto dzięki uprzejmości anankkml / freedigitalphotos.net

 

 

 

Pełnomocnictwo ogólne

Pełnomocnictwo ogólne

Pełnomocnik osoby prawnej, legitymujący się pełnomocnictwem ogólnym, nie będzie miał prawa dokonywania wszystkich czynności w imieniu swego mocodawcy.

Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego pełnomocnictwo ogólne upoważnia pełnomocnika jedynie do dokonywania czynności zwykłego zarządu (art. 98 k.c.). Zgodnie z tym przepisem nie można wystawić pełnomocnictwa ogólnego, które upoważniałoby pełnomocnika do dokonywania wszelkich czynności prawnych w imieniu mocodawcy. Takie pełnomocnictwo ogólne byłoby wyjątkowo ryzykowne dla mocodawcy. Dlatego też pełnomocnictwo ogólne do reprezentowania mocodawcy przez pełnomocnika może dotyczyć jedynie czynności zwykłego zarządu. Jeśli pełnomocnik ma reprezentować mocodawcę przy czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu musi posiadać odrębne pełnomocnictwo rodzajowe lub pełnomocnictwo szczególne. Warto też pamiętać o tym, że zasadniczo pełnomocnictwo do dokonania czynności prawnej wymagającej odpowiedniej formy (np.: aktu notarialnego) musi być w tej samej formie udzielone. A więc jeśli chcemy upoważnić pełnomocnika do zawarcia umowy sprzedaży oznaczonej nieruchomości to pełnomocnictwo musi być udzielone w formie aktu notarialnego (pełnomocnictwo szczególne).

W praktyce pełnomocnictwo ogólne w swej treści nie określa czynności prawnych, do jakich pełnomocnik został umocowany (nie określa czynności zwykłego zarządu). Zasadniczo już pierwszy rzut oka można poznać, iż mamy do czynienia z pełnomocnictwem ogólnym. Najczęściej pełnomocnictwo ogólne będzie wyglądało następująco:

„Ja, niżej podpisany (imię i nazwisko mocodawcy), dnia (data) roku udzielam pełnomocnictwa (imię i nazwisko pełnomocnika), zamieszkałemu w (adres), legitymującego się dowodem osobistym seria numer wydanym przez (wpisać organ, który wydał dowód osobisty, np. Prezydenta Miasta Piaseczna), do występowania w moim imieniu przed: władzami państwowymi, urzędami, organami administracji publicznej i samorządowej, sądami, podmiotami gospodarczymi, osobami fizycznymi.”.

Jeśli pełnomocnik posiadający pełnomocnictwo ogólne może reprezentować swego mocodawcę jedynie przy czynnościach zwykłego zarządu to należy przybliżyć zakres spraw wchodzących do zakresu czynności zwykłego zarządu. Ani przepisy kodeksu cywilnego ani też kodeksu spółek handlowych nie definiują „czynności zwykłego zarządu”.

W orzecznictwie sądów wskazuje się, iż ustawodawca świadomie zrezygnował ze wskazania co to są „czynności zwykłego zarządu”; przepisy nie przedstawiają też przykładowego zestawienia czynności prawnych przekraczających zwykły zarząd.

O tym, czy konkretna czynność jest czynnością zwykłego zarządu i z tego też względu mieści się w granicach umocowania pełnomocnika ogólnego, należy rozstrzygnąć każdorazowo uwzględniając przedmiot zarządu oraz dyrektywę prawidłowego wykonywania zarządu. Wskazówką może być np.: konieczność uzyskania odrębnej zgody organu spółki (np.: uchwały zgromadzenia wspólników, rady nadzorczej lub zarządu), gdyż takie czynności przekraczają zwykły zarząd majątkiem.

Co dzieje się, gdy pełnomocnik posiadający pełnomocnictwo ogólne przekroczy zakres umocowania i dokona czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu? Jeżeli czynnością tą była dwustronna czynność prawna (np.: umowa) to taka czynność nie będzie automatycznie nieważna prawnie (art. 103 k.c.). Jednakże dla swej skuteczności umowa zawarta z „rzekomym pełnomocnikiem” musi być potwierdzona przez mocodawcę. Jednakże czynności jednostronne (np.: oświadczenie o uznaniu długu), złożone przez „rzekomego pełnomocnika” są nieważne (art. 104 k.c.).

Dla ważności pełnomocnictwa ogólnego musi być ono sporządzone w formie pisemnej. Do pełnomocnictwa wydanego przez osobę prawną (np.: spółkę z o.o.) warto zawsze dołączyć aktualny, wydrukowany na dzień udzielenia pełnomocnictwa, odpis z Krajowego Rejestru Sądowego. Taki odpis można uzyskać z Wyszukiwarki Podmiotów na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.

 

Foto dzięki uprzejmości imagerymajestic / freedigitalphotos.net