Jedną z podstawowych zasad prowadzenia sporu przed sądem cywilnym jest skierowanie pozwu do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania (siedziby) pozwanego, zgodnie z art. 27 kodeksu postępowania cywilnego. Ale od tej zasady jest parę wyjątków.
Takim wyjątkiem jest możliwość zawarcia w umowie postanowienia wskazującego, jaki sąd będzie właściwy dla sporów powstałych w związku z zawartą pomiędzy stronami umową (art. 46 Kodeksu postępowania cywilnego). Strony umowy mogą więc zmienić zasadę właściwości miejscowej sądu, pozew składamy zgodnie z miejscem zamieszkania (siedziby) pozwanego – na wyjątek od tej zasady stanowiący, że pozew składamy do oznaczonego w umowie sądu. Sąd może być oznaczony jako – Sąd Rejonowy w Piasecznie albo jako sąd właściwy dla jednej ze stron. Przykłademtakiego sformułowania zapisu będzie następujące postanowienie: „Wszelkie spory pomiędzy stronami będą rozstrzygane przez sąd właściwy dla Zamawiającego.”.
Zmiana właściwości miejscowej sądu nie jest możliwa w przypadku umowy zawartej pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem. Gdyby w umowie z konsumentem przedsiębiorca wskazał inny sąd niż właściwy zgodnie z miejscem zamieszkania pozwanego, to taki zapis może być uznany za niedozwolone postanowienie umowne i na tej podstawie pozwany konsument może kwestionować, przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy, właściwość miejscową sądu, gdy jest ona inna niż sąd właściwy dla jego miejsca zamieszkania (3853 pkt. 23 kodeksu cywilnego).
Właściwość umowna sądu jest często spotykana w umowach pomiędzy przedsiębiorcami.
Nie można zmienić umownie właściwości miejscowej sądu m.in. w dwóch ważnych przypadkach: w elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz przy właściwości wyłącznej określonego sądu (np.: spory dotyczące nieruchomości – art. 38 kodeksu postępowania cywilnego).
Zdarza się też, że powód nie sprawdza czy zgodnie z umową został wyznaczony inny sąd do rozstrzygania sporów pomiędzy stronami umowy i składa pozew do sądu niewłaściwego (np.: do sądu zgodnego z miejscem zamieszkania pozwanego). Jeśli pozwany zauważy ten błąd przed wdaniem się w spór z powodem, a więc w odpowiedzi na pozew lub w sprzeciwie (zarzutach) od nakazu zapłaty wskaże, iż kwestionuje właściwość miejscową sądu właśnie z powodu wyznaczenia umową innego sądu to sąd niewłaściwy postanowieniem stwierdzi swą niewłaściwość i przekaże sprawę do sądu właściwego zgodnie z wskazaną przez strony umowy właściwością umowną sądu. Jeśli jednak pozwany przed sądem niewłaściwym nie podniesie, iż ten sąd nie powinien rozpatrywać tej sprawy i pozwany rozpocznie merytoryczny spór z powodem to od tego momentu pozwany nie może już powoływać się na niewłaściwość miejscową sądu.
Foto dzięki uprzejmości marcolm / freedigitalphotos.net
You must be logged in to post a comment.