Wznowienie postępowania podatkowego

Wznowienie postępowania podatkowego

Jeśli podatnik nie odwoła się od decyzji organu podatkowego to taka decyzja po upływie 14 dni staje się decyzją ostateczną. Decyzją ostateczną będzie taka decyzja podatkowa, od której nie służy podatnikowi odwołanie do organu wyższego stopnia. O odwołaniu się od decyzji podatkowej pisałem w tym wpisie: Odwołanie od decyzji podatkowej. Podatkowa decyzja ostateczna oznacza, że w zasadzie nie może być ona już zmieniona lub uchylona. Istnieją jednak sytuacje, kiedy ostateczna decyzja podatkowa powinna być wyeliminowana z porządku prawnego. Podatnik ma do wykorzystania kilka możliwości wzruszenia decyzji ostatecznych. Jednym z nadzwyczajnych środków wzruszenia decyzji ostatecznych jest uchylenie w całości lub w części decyzji ostatecznej, w trybie wznowienia postępowania podatkowego (art. 240-246 Ordynacji podatkowej).

Wznowienie postępowania podatkowego jest nadzwyczajnym trybem umożliwiającym ponowne rozpatrzenie sprawy podatkowej, która zdaniem podatnika zakończyła się wadliwą decyzją podatkową. Zasadniczo wadą musi być dotknięte postępowanie podatkowe, które doprowadziło do wydania ostatecznej decyzji podatkowej. We wznowionym postępowaniu podatkowym organ podatkowy będzie badał czy faktycznie zaistniała wadliwość postępowania podatkowego, oraz czy ta wadliwość miała wpływ na treść wydanej decyzji podatkowej, a więc czy zachodzą przesłanki do ponownego rozpatrzenia sprawy podatkowej i wydania nowej decyzji podatkowej o innym rozstrzygnięciu.

Jakie są więc przesłanki prowadzące do wznowienia postępowania podatkowego?

Wszystkie przesłanki prowadzące do wznowienia podstępowania podatkowego zostały szczegółowo wymienione w art. 240 § 1 Ordynacji podatkowej. Przykładowo, najczęściej spotykane przesłanki prowadzące do wznowienia postępowania podatkowego, to sytuacje, gdy po wydaniu ostatecznej decyzji podatkowej okazało się, że:

  • dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe (art. 240 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej),
  • strona nie z własnej winy nie brała udziału w postępowaniu (art. 240 § 1 pkt 4 Ordynacji podatkowej),
  • wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji nieznane organowi, który wydał decyzję (art. 240 § 1 pkt 5 Ordynacji podatkowej).

Dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe

W tej przesłance chodzi o sytuacje, gdy sąd powszechny lub administracyjny wypowiedział się o jednym z dowodów będących podstawą do wydania ostatecznej decyzji podatkowej. Może to być jakikolwiek dowód w sprawie, tj. dokument, zeznania świadka, dowód z opinii biegłych itd. Sąd musi stwierdzić, że dowód jest fałszywy a podatnik żądając wznowienia postępowania podatkowego musi do wniosku dołączyć orzeczenie sądowe stwierdzające, że dowód ten został sfałszowany.

Strona nie z własnej winy nie brała udziału w postępowaniu

Następną przesłanką jest niebranie przez stronę udziału w postępowaniu podatkowym nie z własnej winy. Podatnik wnoszący o wznowienie postępowania na tej podstawie musi wykazać dwie okoliczności, że: (1) nie brał udziału w postępowaniu podatkowym oraz (2) jego nieobecność była niezawiniona.

Ta przesłanka prowadząca do wznowienia postępowania podatkowego występuje przykładowo, gdy organ podatkowy nie zawiadamia podatnika o przeprowadzanych dowodach (art. 190 Ordynacji podatkowej) albo o możliwości wypowiedzenia się co do przeprowadzonych dowodów, by okoliczność faktyczną można było uznać za udowodnioną (art. 192 Ordynacji podatkowej), czy też nie informuje o możliwości zapoznania się z całokształtem zebranego materiału dowodowego (art. 200 § 1 Ordynacji podatkowej). Niektóre z sądów administracyjnych wskazują, iż do wznowienia postępowania podatkowego kwalifikuję się jedynie takie uchybienia, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Wznowienie postępowania z powołaniem się na to, że strona nie z własnej winy nie brała udziału w postępowaniu podatkowym następuje wyłącznie na żądanie podatnika. Wniosek musi być złożony w terminie miesiąca od dnia powzięcia wiadomości o wydaniu decyzji podatkowej.

Jeżeli postępowanie podatkowe dotyczyło kilku podatników łącznie (np.: przy solidarnych zobowiązaniach podatkowych), każdy z tych podatników powinien uczestniczyć w całym postępowaniu podatkowym w charakterze strony.

Bardzo częstym przypadkiem uchybienia na tej podstawie będzie doręczenie decyzji byłemu pełnomocnikowi, który nie ma prawa do reprezentowania strony przed organem podatkowym.

Wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji nieznane organowi, który wydał decyzję

Następną przesłanką prowadzącą do wznowienia postępowania podatkowego jest wyjście na jaw istotnych dla sprawy nowych okoliczności faktycznych lub nowych dowodów istniejących w dniu wydania decyzji nieznanych organowi, który wydał decyzję.

Powyższą podstawę do wznowienia postępowania podatkowego stosuje się, gdy: (1) po wydaniu ostatecznej decyzji podatkowej wyszły na jaw nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody, (2) nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniały już w dniu wydania decyzji oraz (3) nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji nie mogą być znane organowi, który wydał decyzję.

Nowe okoliczności lub dowody muszą być istotne dla sprawy, tak aby mogły mieć wpływ na inne rozstrzygnięcie niż to zawarte w ostatecznej decyzji podatkowej.

Warto pamiętać, że zmiana linii interpretacyjnej stosowanej przez organ podatkowy nie jest nowym faktem ani dowodem, który mógłby stanowić przesłankę wznowienia postępowania.

Dopuszczalne jest wznowienie postępowania podatkowego zakończonego decyzją ostateczną, co do której sąd administracyjny skargę oddalił, jeżeli po wydaniu wyroku ujawnią się nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody.

 

 

Foto dzięki uprzejmości khunaspix / freedigitalphotos.net