Z dniem 1 stycznia 2020 r. weszły w życie zmiany związane z płatnościami rekompensat za nieopłacone w terminie faktury. Dodatkowo wprowadzono szereg innych zmian. Zmieniono nazwę ustawy i obecnie nosi ona nazwę „o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych” (dalej jako „ustawa”).
Wyższe odsetki za opóźnienia w płatnościach
Zwiększono wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych. W przypadku dłużnika niebędącego podmiotem leczniczym odsetki te wynoszą stopę referencyjną NBP + 10 punktów procentowych, w miejsce wcześniejszych 8 punktów procentowych.
Na podmioty będące dużymi przedsiębiorcami, czyli tymi którzy zatrudniają więcej niż 250 pracowników lub mają obroty powyżej 50 milionów euro rocznie, nałożono obowiązek składania drugiej stronie transakcji handlowej oświadczenia o byciu dużym przedsiębiorcą.
Termin płatności do 60 dni
W ustawie wskazano dyrektywę, iż co do zasady terminy płatności za faktury nie powinny być dłuższe niż 60 dni liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury.
Nawet zatem w razie określenia w umowie dłuższego terminu płatności, wierzyciel już po upływie 60 dni może naliczać należne mu odsetki, czyli stopę referencyjną NBP + 10 punktów procentowych. Na dłużnika nałożono obowiązek wykazania, że termin zapłaty powyżej 60 dni jest uzasadniony, tj. dłuższy termin płatności nie rażąco nieuczciwy wobec wierzyciela. W razie określenia terminu płatności na dłuższy niż 120 dni w umowie, wierzyciel może odstąpić od takiej umowy lub ją wypowiedzieć i może dochodzić swoich należności już po upływie 7 dni od wypowiedzenia umowy.
Termin 60 dni na dokonanie zapłaty za fakturę nie może być wydłużany wobec mikroprzedsiębiorcy, małego przedsiębiorcy albo średniego przedsiębiorcy, gdy dłużnikiem jest duży przedsiębiorca.
Wyższe rekompensaty za opóźnienia płatności
Z chwilą nieotrzymania zapłaty w terminie istnieje możliwość naliczenia rekompensaty za każdą nieopłaconą fakturę. Przed 1 stycznia 2020 r. rekompensata wynosiła 40 euro za fakturę, a obecnie kwota rekompensaty została zróżnicowana od wartości faktury i wynosi:
a) 40 euro za transakcję poniżej 5.000 zł,
b) 70 euro za transakcję wyższą niż 5.000 zł, ale niższą niż 50.000 zł,
c) 100 euro za transakcję o wartości równej lub powyżej 50.000 zł.
Co istotne, w ustawie dodano, że roszczenie o rekompensatę nie może być zbyte, to jest może ono przysługiwać wyłącznie podmiotowi, który dostarczył towary lub wykonał usługę. Nie ma zatem możliwości, by zbyć to roszczenie podmiotowi windykującemu za ułamek jego wartości.
Gdyby strony w umowie chciały wyłączyć możliwość stosowania np. rekompensat lub terminów płatności, to ustawodawca wskazał, że takie rozwiązania są nieważne z mocy prawa i nie wiążą nikogo.
Postępowanie Prezesa UOKiK dotyczące nadmiernego opóźniania się z płatnościami
Znaczna część zmian w ustawie dotyczy wprowadzenia nowego rodzaju postępowania prowadzonego przez Prezesa UOKiK dotyczącego nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych. O nadmiernym opóźnieniu można mówić, gdy kwota zaległości danego podmiotu wynosi w okresie 3 kolejnych miesięcy w sumie 2.000.000 zł. Podmiot nadmiernie opóźniający się może zostać poddany kontroli, nawet z wykorzystaniem pomocy Policji, a następnie można nałożyć na niego karę pieniężną do równowartości 50 milionów euro.
Wprowadzone zmiany są stosowane do transakcji mających miejsce po 1 stycznia 2020 r., chyba że transakcja miała miejsce przed tą datą, natomiast wymagalność faktury została określona po 1 stycznia 2020 r.
Opracowali: adw. Marcin Moj oraz adw. Marcin Hołówka
You must be logged in to post a comment.