Mediacja w sprawach gospodarczych

Mediacja w sprawach gospodarczych

Mediacja w sprawach gospodarczych z roku na rok nabiera co raz większego znaczenia z uwagi na jej efektywność, a także realny wpływ stron na treść ugody, wypracowanej przy pomocy bezstronnego mediatora. Mediacja stanowi alternatywny sposób rozwiązywania sporów i jest prowadzona albo na podstawie umowy o mediację albo postanowienia sądu kierującego strony do mediacji, przy czym niezależnie od charakteru sprawy mediacja jest dobrowolna. Powyższe oznacza, iż sąd kierując strony do postępowania nie może zmusić żadnej ze stron postępowania do tego, by uczestniczyła ona w postępowaniu mediacyjnym. Warto również wskazać, iż sąd może skierować strony do postępowania mediacyjnego, aż do zamknięcia pierwszego posiedzenia wyznaczonego na rozprawę, zaś po zamknięciu tego posiedzenia sąd może skierować strony do mediacji wyłącznie na zgody wniosek stron.

Należy pamiętać, iż postępowanie mediacyjne nie jest jawne, zaś powoływanie się przez strony lub ich pełnomocników na propozycje ugodowe, propozycje wzajemnych ustępstw czy też na inne oświadczenia składane w postępowaniu mediacyjnym jest bezskuteczne i pozostaje bez wpływu na przebieg postępowania przed sądem.

Mediacja co do zasady jest odpłatna. Stanowi o tym art. 183(5) k.p.c., który wskazuje, iż mediator ma prawo do wynagrodzenia i zwrotu wydatków związanych z przeprowadzeniem mediacji, chyba że wyraził zgodę na prowadzenie mediacji bez wynagrodzenia. Wynagrodzenie i zwrot wydatków obciążają strony. Koszty mediacji w postępowaniu cywilnym reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 listopada 2005 roku w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu cywilnym. Zgodnie z tym rozporządzeniem w sprawach o prawa majątkowe wynagrodzenie mediatora wynosi 1 % wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 1.000 złotych za całość postępowania mediacyjnego. Natomiast w sprawach o prawa majątkowe, w których wartości przedmiotu sporu nie da się ustalić, oraz o prawa niemajątkowe wynagrodzenie mediatora za pierwsze posiedzenie mediacyjne, przeprowadzone w wyznaczonym przez sąd czasie mediacji, wynosi 60 złotych, a za każde następne posiedzenie – 25 złotych. Jednakże jeżeli sąd upoważnił mediatora do zapoznania się z aktami sprawy, wynagrodzenie za całość postępowania podwyższa się o dodatkowe 10%.

Ponadto zwrotowi podlegają udokumentowane i niezbędne wydatki mediatora poniesione w związku z przeprowadzeniem mediacji na pokrycie kosztów:

1)  przejazdów – w wysokości i na warunkach określonych w przepisach dotyczących wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej i samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju;

2)  zawiadomień stron;

3)  zużytych materiałów biurowych;

4)  wynajmu pomieszczenia niezbędnego do przeprowadzenia posiedzenia mediacyjnego, w wysokości nieprzekraczającej 50 złotych za jedno posiedzenie.

Nie ulega zatem wątpliwości, iż postępowanie mediacyjne co do zasady jest tańsze i szybsze aniżeli postępowanie sądowe. Co więcej w przypadku zawarcia ugody przed mediatorem, sąd zwraca powodowi ¾ opłaty od pozwu, co również stanowi argument przemawiający za korzystaniem z tej formy rozwiązywania sporów. Warto wskazać, iż ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd ma moc prawną ugody zawartej przed sądem i po nadaniu jej klauzuli wykonalności stanowi tytuł wykonawczy, uprawniający wierzyciela do wszczęcia postępowania egzekucyjnego.

 

Foto dzięki uprzejmości David Castillo Dominici / freedigitalphotos.net

Klauzula wykonalności na wyroku

Klauzula wykonalności na wyroku

Niekiedy zdarza się tak, iż pomimo pozytywnego dla wierzyciela rozstrzygnięcia sądu dłużnik dobrowolnie nie wykonuje wyroku i wierzyciel musi podjąć kroki prawne, przymuszające dłużnika do określonego zachowania, zgodnego z treścią wyroku.

Pierwszym krokiem jest nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności, albowiem podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy, czyli w przypadku orzeczeń sądowych jest to orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, opatrzone w klauzulę wykonalności. W tym miejscu zauważyć należy, iż ugoda zawarta przed sądem oraz orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, opatrzone w klauzulę wykonalności również stanowią tytuł wykonawczy, będący postawa wszczęcia egzekucji.

Sądem właściwym do nadania wyrokowi klauzuli wykonalności jest sąd pierwszej instancji, w którym sprawa się toczy, przy czym również sąd drugiej instancji może nadać klauzulę, jednakże tylko do momentu znajdowania się akt sprawy w tym sądzie. Powyższa zasada nie dotyczy jednak Sądu Najwyższego, który w żadnym przypadku nie może nadać klauzuli wykonalności. Klauzule wykonalności na orzeczenie sądowe w niektórych przypadkach może nadać również referendarz sądowy.

Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności sąd powinien rozpoznać niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia złożenia wniosku. Co do zasady klauzule wykonalności sąd nadaje na wniosek wierzyciela, przy czym nakazowi zapłaty wydanemu w elektronicznym postępowaniu upominawczym (e-sądzie) sąd nadaje klauzulę wykonalności z urzędu niezwłocznie po jego uprawomocnieniu. Powyższe oznacza, iż w przypadku złożenia pozwu do e-sądu i wydania przez ten sąd nakazu zapłaty, nie musimy składać oddzielnego wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, albowiem czynność ta jest dokonywana przez sąd z urzędu.

Klauzulę umieszcza się na wypisie orzeczenia sądowego, czyniąc jednocześnie wzmiankę o jej wydaniu na oryginale orzeczenia. Od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności co do zasady uiszcza się opłatę w kwocie 6 złotych za każdą stronę orzeczenia chyba, że strona składając wniosek o nadanie klauzuli wykonalności załączy odpis prawomocnego orzeczenia wydanego przez sąd. W tym miejscu wskazać należy, iż w niektórych przypadkach (enumeratywnie wymienionych w art. 71 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych) opłata od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności wynosi 50 złotych.

 

Foto dzięki uprzejmości Gualberto107 / freedigitalphotos.net

Zabezpieczenie spadku

Zabezpieczenie spadku

Zabezpieczenie spadku przeprowadza się w sytuacji, gdy istnieje poważne ryzyko rozporządzenia rzeczami lub prawami pozostałymi po zmarłym. Chodzi tu o obawę spadkobierców lub innych uprawnionych, iż osoba, która bezprawnie włada rzeczami lub bezprawnie dysponuje prawami należącymi do spadku dokona niekorzystnego rozporządzenia tymi rzeczami lub prawami.

 

Właściwość sądu

Do zabezpieczenia spadku właściwy jest sąd, w którego okręgu znajdują się rzeczy będące w chwili otwarcia spadku we władaniu spadkodawcy. Sąd, który nie jest sądem spadku, zawiadomi o dokonanym zabezpieczeniu sąd spadku. Jeśli rzeczy należące do zmarłego znajdują się w okręgach kilku sądów, do zabezpieczenia spadku właściwe są wszystkie te sądy.

 

Powody zabezpieczenia

Spadek zabezpiecza się, gdy z jakiejkolwiek przyczyny grozi naruszenie rzeczy lub praw pozostałych po spadkodawcy, zwłaszcza przez usunięcie, uszkodzenie, zniszczenie albo nieusprawiedliwione rozporządzenie. Powyższy katalog zagrożeń w stosunku do rzeczy lub praw należących do spadku jest przykładowy. Zabezpieczenie może by motywowane nie tylko interesem spadkobierców lub innych osób poszukujących ochrony, ale także interesem publicznym (np.: cenne rękopisy pozostawione po zmarłym pisarzu). Zabezpieczenie spadku jest w zasadzie aktualne do czasu objęcia go przez spadkobiercę. Sąd z urzędu uchyla orzeczenie zabezpieczające, gdy ustanie przyczyna dla której zarządzono zabezpieczenie.

Zabezpieczenia spadku dokonuje się na wniosek lub z urzędu. Wniosek o zabezpieczenie może złożyć każdy, kto uprawdopodobni, że jest spadkobiercą, uprawnionym do zachowku lub zapisobiercą. Także uprawionym do złożenia wniosku o zabezpieczenie spadku jest wykonawca testamentu, współwłaściciel rzeczy, współuprawniony co do praw pozostałych po spadkodawcy, wierzyciel mający pisemny dowód należności przeciwko spadkodawcy oraz właściwy urząd skarbowy.

Każda osoba zgłaszająca żądanie o wydanie postanowienia o zabezpieczeniu spadku powinna uprawdopodobnić istnienie podstaw uzasadniających wniosek. Niewykazanie lub nieuprawdopodobnienie przymiotu wnioskodawcy oraz przyczyn zabezpieczenia powoduje oddalenie przez sąd wniosku o zabezpieczenie.

Zabezpieczenia spadku dokonuje się z urzędu, jeżeli sąd poweźmie wiadomość, że spadkobierca jest nieznany, nieobecny lub nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych (jest małoletni lub ubezwłasnowolniony całkowicie lub częściowo) i nie ma ustawowego przedstawiciela (nie pozostaje pod władzą rodzicielską, opieką lub kuratelą).

Wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu spadku oraz dokonanie spisu inwentarza sąd zleca komornikowi lub innemu organowi (np. komornikowi skarbowemu), w którego okręgu znajdują się rzeczy podlegające zabezpieczeniu lub wciągnięciu do spisu inwentarza. Postanowienie ulega wykonaniu z chwilą jego wydania. Sąd może jednak wstrzymać jego wykonalność jeżeli zostało zaskarżone. Na postanowienie sądu w sprawie zabezpieczenia spadku przysługuje zażalenie.

 

Środkami zabezpieczenia są:

-spisanie majątku ruchomego i oddanie go pod dozór,

-złożenie rzeczy lub pieniędzy do depozytu,

-ustanowienie zarządu tymczasowego,

-ustanowienie dozoru nad nieruchomością.

 

Zastosowanie jednego z tych środków nie wyłącza zastosowania innych, równocześnie lub kolejno. Wyliczenie powyższych środków zabezpieczenia ma charakter przykładowy i obejmuje tak zwane ostateczne środki zabezpieczenia. Sąd, w zależności od rodzaju prawa lub rzeczy, może także stosować inne środki zabezpieczenia, w tym środki tymczasowe mające na celu włącznie zapobieżenie usunięciu lub ukryciu rzeczy przed ich spisaniem. Środki zabezpieczenia, które mają być zastosowane, powinny być określone w sentencji postanowienia o zabezpieczeniu spadku; w razie potrzeby sąd może je zmienić.

 

 

Foto dzięki uprzejmości sheelamohan /freedigitalphotos.net

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

W jednym z wpisów opisywałem możliwość odrzucenia spadku, jako sposób na ograniczenie zadłużenia. Odrzucenie spadku prowadzi do rezygnacji z majątku po zmarłym, gdy możemy przypuszczać, że długi spadkowe przekraczają wartość tego majątku. Jednakże nie zawsze będzie to dobry wybór. Przykładem może być sytuacja, gdy nie jest do końca wiadome, co wchodzi w skład spadku, nie ma pewności czy faktycznie długi spadkowe są wyższe niż wartość rzeczy wchodzących w skład spadku albo gdy w skład masy spadkowej wchodzi nieruchomość.

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza polega na tym, że spadkobierca (np.: krewny po zmarłym powołany do dziedziczenia na podstawie testamentu) po złożeniu przed notariuszem albo sądem oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza ogranicza swoją odpowiedzialność za długi spadkowe do wysokości aktywów spadku.

Na skorzystanie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ma sześć miesięcy od dowiedzenia się o powołaniu do spadku (zasadniczo więc od chwili śmierci spadkodawcy). Jeśli spadkobierca w terminie sześciu miesięcy nie złoży oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca, będzie odpowiadał za długi bez ograniczenia. Warto wiedzieć, że jeśli powołanych jest kilku spadkobierców a tylko jeden z nich złoży oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, to takie oświadczenie rzutuje na sytuację prawną pozostałych spadkobierców w zakresie ich odpowiedzialności za długi spadkowe. Taką sytuację reguluje przepis art. 1016 k.c., który stanowi, że jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, uważa się, że także spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia, przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Zasada ta w jednakowym stopniu odnosi się do spadkobierców ustawowych i testamentowych. W takim wypadku zgodnie z art. 1031 § 2 k.c. wszyscy spadkobiercy będą ponosić odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku.

Po złożeniu oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza przed sądem lub przed notariuszem zostanie sporządzony przez komornika spis majątku spadkowego. W sporządzonym inwentarzu komornik przedstawia wielkość długów pozostawionych przez zmarłego oraz wartość stanu czynnego spadku. Przy opisie i oszacowaniu nieruchomości komornik korzysta z opinii rzeczoznawcy.

W przypadku złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza długi spadkowe pozostawione przez zmarłego będą spłacane jedynie z majątku spadkowego. Jeśli po spłaceniu długów coś zostanie – będzie to korzyść dla spadkobiercy. Jeśli zaś długi zmarłego są wyższe nie pozostawiony przez niego majątek to po proporcjonalnym spłaceniu długów spadkowych spadkobierca nie będzie dopłacał brakujących kwot z osobistego majątku.

 

Foto dzięki uprzejmości artur84 /freedigitalphotos.net

Zwolnienie przedsiębiorcy od kosztów sądowych

Zwolnienie przedsiębiorcy od kosztów sądowych

Przedsiębiorcy, tak jak inne strony postępowania cywilnego mogą uzyskać zwolnienie od kosztów sądowych. Sąd może zwolnić przedsiębiorcę od kosztów sądowych w całości lub w części, jeżeli
nie jest on w stanie ponieść tylko część tych kosztów.

Zwolnienie przedsiębiorcy od tych kosztów może polegać na zwolnieniu od poniesienia albo ułamkowej lub procentowej ich części, albo określonej ich kwoty, albo niektórych opłat lub wydatków. Zwolnienie przedsiębiorcy może też polegać na przyznaniu zwolnienia co do pewnej części roszczenia lub co do niektórych roszczeń dochodzonych łącznie; roszczenia te lub ich części sąd oznacza w postanowieniu o przyznaniu częściowego zwolnienia od kosztów sądowych. Przedsiębiorca częściowo zwolniony od kosztów sądowych obowiązana jest uiścić opłaty oraz ponieść wydatki w takiej wysokości, jaka nie jest objęta zwolnieniem przyznanym przez sąd. Przedsiębiorca może też być całkowicie zwolniony od kosztów sądowych.

Przedsiębiorca, który chce uzyskać zwolnienie od kosztów sądowych powinien zgłosić wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych na piśmie lub ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy.

Zgodnie z art. 103 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych przedsiębiorcy będącemu osobą prawną lub jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli wykazała, że nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie. Przepisy nie określają w jaki sposób należy wykazać brak dostatecznych środków na ich uiszczenie. Przyjmuje się, że można w tym celu przedstawić sprawozdanie finansowe spółki, stan rachunków bankowych spółki, a także sporządzić wykaz majątku spółki. Postanowienie o zwolnieniu od kosztów sądowych musi być oparte o aktualną i realną, a nie hipotetyczną czy potencjalną, sytuację podmiotu wnoszącego o zwolnienie.

Brak dostatecznych środków na uiszczenie kosztów“, jak to stanowi art. 103 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest pojęciem nieostrym. Praktyka sądowa w sprawach gospodarczych wypracowała pewne kryteria i wymagania przydatne przy rozstrzyganiu wniosków o zwolnienie od kosztów. Sądy oceniają możliwość uiszczenia kosztów sądowych na podstawie przedłożonych przez wnioskodawcę informacji statystycznych, zaświadczeń z urzędów skarbowych, sprawozdań finansowych i sprawozdań zarządu, raportów kasowych, wyciągów bankowych, itd.

Podstawową przesłanką zwolnienia od kosztów osoby prawnej jest wykazanie braku środków na pokrycie tych kosztów. Nie ma natomiast znaczenia dla oceny wniosku o zwolnienie z kosztów sądowych przeświadczenie strony składającej wniosek o zwolnienie z koszów o niecelowości uiszczenia wysokiego wpisu wobec małych szans wyegzekwowania zasądzonego świadczenia od pozwanego.

 

Foto dzięki uprzejmości graur razvan ionut / freedigitalphotos.net

Zwrot kosztów dojazdu świadka do sądu na rozprawę

Zwrot kosztów

W trakcie postępowania cywilnego strony procesu mogą dowodzić swoich twierdzeń za pomocą zeznań świadków. Osoba wezwana na świadka musi stawić się w sądzie. Konieczność stawienia się na rozprawie może wiązać się z koniecznością poniesienia kosztów przejazdu z miejsca zamieszkania do siedziby sądu, zapłatą za hotel lub utratą zarobków za dzień w którym świadek zeznaje w sądzie. Czy świadek może liczyć na zwrot kosztów dojazdu, noclegu i utraconego zarobku?

Świadek może otrzymać zwrot poniesionych kosztów podróży – z miejsca jego zamieszkania do siedziby sądu. Koszty te muszą być rzetelnie udokumentowane, np.: biletami kolejowymi lub komunikacji miejskiej, fakturami za paliwo, jeśli świadek korzystał z przejazdu własnym samochodem.

Świadek może otrzymać zwrot poniesionych kosztów noclegu oraz utrzymania w miejscu wykonywania czynności sądowej. Także i te koszty muszą być prawidłowo udokumentowane – rachunkiem z hotelu.

Warto wiedzieć, iż przepisy regulujące zwrot kosztów poniesionych przez świadka przewidują górny limit, który ustalany jest zgodnie z przepisami dotyczącymi zwrotu kosztów przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.

Świadkowi przysługuje też zwrot utraconego zarobku lub dochodu. Wysokość utraconego zarobku lub dochodu do zwrotu ustala się jako wysokość przeciętnego dziennego zarobku lub dochodu. W przypadku świadka pozostającego w stosunku pracy przeciętny dzienny utracony zarobek oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu należnego pracownikowi ekwiwalentu pieniężnego za urlop.

Górną granicę należności świadka stanowi w tym wypadku równowartość 4,6% kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość, ustaloną według odrębnych zasad, określa ustawa budżetowa (w 2014 roku była to kwota 1 766,46 zł, czyli 81,26 zł za dzień). Utratę zarobku lub dochodu oraz ich wysokość świadek powinien należycie wykazać. Pomocne może być zaświadczenie z zakładu pracy o wysokości wynagrodzenia lub okazanie umowy o pracę.

Aby świadek otrzymał zwrot poniesionych kosztów musi we właściwym czasie złożyć sądowi wniosek o zwrot poniesionych kosztów. Wniosek o zwrot kosztów można złożyć albo po zakończeniu składania zeznań bezpośrednio do protokołu rozprawy (ustnie lub pisemnie) albo też najpóźniej w terminie trzech dni po rozprawie, na której świadek składał zeznania. Jeśli świadek nie złoży wniosku o zwrot kosztów w wyżej wskazanym terminie to bezpowrotnie traci prawo do ich otrzymania.

Warto wiedzieć, że jeśli na danym terminie świadek nie został przesłuchany mimo iż się na wezwanie stawił w sądzie także w takiej sytuacji świadkowi przysługuje zwrot kosztów.

W zasadzie zwrot kosztów jest wypłacany w kasie sądu w tym samym dniu, w którym świadek stawił się w sądzie i zażądał zwrotu kosztów. Zwrot kosztów może też być dokonany na wskazany przez świadka rachunek bankowy.

 

Foto dzięki uprzejmości luigi diamanti / freedigitalphotos.net

Złożenie apelacji, zażalenia przed rozpoczęciem biegu terminu

Złożenie apelacji, zażalenia przed rozpoczęciem biegu terminu

Postępująca informatyzacja sądów pozwala na uzyskanie informacji o podjętych czynnościach przed ich doręczeniem stronom. Przykładem może być bardzo funkcjonalny portal informacyjny Sądów Apelacji Warszawskiej. Jednakże funkcjonowanie tego portalu stwarza praktyczne problemy. Jednym z nich jest następujący: na portalu informacyjnym przedstawione są informacje o wydanych postanowieniach podjętych na posiedzeniach niejawnych w dniu ich podjęcia. Uczestnicy procesu mają więc dostęp do wydanego postanowienia wraz z uzasadnieniem w dniu jego podjęcia. Natomiast operator pocztowy obsługujący sądy i prokuratury może takie postanowienie doręczyć po kilku lub nawet kilkunastu dniach od jego wydania. Postanowienia kończące postępowanie w sprawie mogą być zaskarżone w terminie 7 dni od ich doręczenia stronie. Strona zamierzająca skarżyć postanowienie może jednak, za pośrednictwem portalu informacyjnego Sądów Apelacji Warszawskiej przygotować i wysłać zażalenie jeszcze przed dniem formalnego jej doręczenia przesyłki z sądu zawierającej papierową wersję wydanego postanowienia.

Powstaje więc pytanie: czy złożenie apelacji, zażalenia przed rozpoczęciem biegu terminu jest skuteczne, czy też sąd powinien złożoną przedwcześnie apelację lub zażalenie odrzucić ?

Zasadniczo sąd, który otrzymał apelację lub zażalenie złożone przed rozpoczęciem biegu terminu na jego złożenie nie powinien odrzucać tego środka zaskarżenia. Taki pogląd zastał wyrażony przykładowo w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2003 r. (III CZP 90/03). W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy przedstawił argumenty dotyczące zasad zaskarżania postanowień mające ogólny charakter. W uchwale tej Sąd Najwyższy stwierdził, że zażalenie wniesione przed rozpoczęciem biegu terminu do wniesienia tego zażalenia nie podlega odrzuceniu.

Za takim rozstrzygnięciem praktycznym rozwiązaniem przemawia też to, iż ustawodawca wskazał wyłącznie skutki niedochowania przez stronę postępowania końcowego biegu terminu. W sytuacji więc gdy czynność procesowa została dokonana po upływie terminu wyznaczonego do jej dokonania sąd odrzuca spóźnione pismo procesowe. Przepisy procesowe nie określają jednak skutków dla wniesienia środka zaskarżenia przed rozpoczęciem biegu terminu do jego złożenia, w tym także przepisu, który nakazywałby odrzucenie takiego środka. W tej sytuacji uzasadniona jest konkuzja, że dopuszczalne jest wniesienie środka zaskarżenia przed rozpoczęciem biegu terminu do jego wniesienia (por. np. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 23 sierpnia 1934 r., C I 1071/34 oraz z dnia 31 maja 1935 r., C I 2958/34). Warto wskazać, że terminy do wniesienia środków zaskarżenia są ustanawiane w celu określenia momentu końcowego, przed którego nastąpieniem czynność zaskarżająca musi zostać podjęta, aby była skuteczna, a wniesiony środek zaskarżenia był dopuszczalny. Terminy do wnoszenia środków zaskarżania są zaliczane do grupy terminów maksymalnych, które charakteryzują się tym, że czynność prawna musi być dokonana przed ich upływem, pod rygorem nieskuteczności.

Zgodnie z art. 370 k.p.c. sąd pierwszej instancji odrzuci na posiedzeniu niejawnym apelację wniesioną po upływie przepisanego terminu, nieopłaconą lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również apelację, której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie. A więc czy przesłanką odrzucenia – „…z innych przyczyn niedopuszczalną…” – może być złożenie środka zaskarżenia przed rozpoczęciem biegu terminu? Wydaje się, że nie jest możliwe zaakceptowanie poglądu, że jednym z przypadków „niedopuszczalności z innych przyczyn” jest wniesienia środka zaskarżenia przed rozpoczęciem biegu terminu do jego wniesienia. Ustawodawca bowiem nie uregulował sytuacji, dotyczącej terminu do wniesienia środka, w której środek taki został wniesiony przed rozpoczęciem biegu terminu do jego złożenia. Taki zabieg legislacyjny przemawia, że złożenie środka zaskarżenia przed rozpoczęciem biegu terminu do jego złożenia nie zostało uznane za przyczynę odrzucenia uzasadniającą odrzucenie takiego środka.

 

Foto dzięki uprzejmości artur84 /freedigitalphotos.net